Επίσπευση διαδικασιών για τη βιολογική καταπολέμηση του έλκους της καστανιάς ζητούν παραγωγοί και επιστήμονες. Προχωράει η διαδικασία λέει το ΥπΑΑΤ.

Με ρυθμούς χελώνας κινούνται οι διαδικασίες από το 2009, για την εφαρμογή του έργου βιολογικής καταπολέμησης του έλκους της καστανιάς σε 11 νομούς της χώρας. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑγροΤύπου η νέα πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης προσπαθεί να ξεμπλοκάρει την διαδικασία με απόφασή της να αναθέσει τελικά (με χρηματοδότηση του ΥπΑΑΤ) την μελέτη και την

υλοποίηση του έργου στο Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών της Θεσσαλονίκης που είχε εκπονήσει και το προηγούμενο έργο σε 17 νομούς την περίοδο 2007, 2008 και 2009. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Διευθυντή του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών της Θεσσαλονίκης, κ. Στέφανο Διαμαντή η διαδικασία θα πρέπει να επισπευτεί προκειμένου να μην χαθεί άλλος πολύτιμος χρόνος. Σύμφωνα με τον ίδιο από την στιγμή που θα ανατεθεί στο Ινστιτούτο η μελέτη, χρειάζονται 5 μήνες για την σύνταξή της ενώ αν υπολογίσει κανείς και τις υπόλοιπες γραφειοκρατικές διαδικασίες φτάνουμε στους 7 μήνες. Με απλά λόγια το έργο δεν μπορεί να τρέξει πριν τον Μάιο του 2014 (η περίοδος τοποθέτησης μυκητικού υλικού στα δέντρα είναι από την 1η Μάιου μέχρι 15 Ιουνίου κάθε έτους).

Ο Υπουργός

Ωστόσο, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Καθηγητής Αθανάσιος Τσαυτάρης, απαντώντας σήμερα, Παρασκευή 16 Νοεμβρίου, σε επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Ν.Δ Λέσβου, κ. Παύλου Βογιατζή σχετικά με την πορεία του έργου βιολογικής καταπολέμησης του έλκους της καστανιάς απάντησε:

Μέχρι να συντονιστούμε θα έχουν εξαφανιστεί τα δάση της καστανιάς. Όπως ξέρετε, έχει μεταφερθεί και αυτή η αρμοδιότητα για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής. Επειδή, όμως, δεν έχει τις σχετικές υπηρεσίες και την εμπειρία - όπως κι εσείς σωστά επισημάνατε - εμείς δεσμεύσαμε χρήματα. Μάλιστα, με κοινή υπουργική απόφαση μεταφέραμε τα χρήματα εκεί, προκειμένου να γίνουν οι σχετικοί διαγωνισμοί. Όλα αυτά, όμως, καθυστερούν.

Οι δημόσιες υπηρεσίες δεν ακολουθούν τους βιορυθμούς. Αυτό το πρόβλημα, πρέπει να αντιμετωπιστεί τον επόμενο Μάιο. Και για να γίνει αυτό τον επόμενο Μάιο, πρέπει σήμερα – ουσιαστικά χθες – να καλλιεργήσουμε το αντίστοιχο βιοσκεύασμα με το οποίο θα αντιμετωπίσουν οι επιστήμονες το συγκεκριμένο μύκητα του έλκους της καστανιάς, όπως επισημάνατε.

Εμείς – κι επαναλαμβάνω και το πιστεύω αυτό που είπα στην αρχή - δεν μπορούμε να περιμένουμε πότε θα γνωματεύσει θετικά το Συμβούλιο της Επικρατείας, πότε θα γίνει ο διεθνής διαγωνισμός, πότε θα κατοχυρωθεί και αν θα γίνει και μια ένσταση, γιατί το πήρε ο τάδε και όχι ο τάδε.

Για το λόγο αυτό, φωνάξαμε το ΕΘΙΑΓΕ και συγκεκριμένα το δόκτωρ Διαμαντή, ο οποίος είναι ο πιο ειδικός που έχει ο τόπος για το συγκεκριμένο αντικείμενο. Αυτός κάνει τις μελέτες, αυτός έχει τις φυλές των βιοσκευασμάτων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί κατά περιοχή, κατά εξειδίκευση κάθε φυλή του έλκους του μύκητα της καστανιάς. Δώσαμε χρήματα από τα δικά μας, από το φτωχό προϋπολογισμό, αυτήν την ώρα, του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, προκειμένου να περισώσουμε την κατάσταση(…)

(…)Έχουμε φωνάξει τον κ. Διαμαντή. Έχουμε δώσει τα χρήματα. Έχουμε δώσει στο ΕΘΙΑΓΕ - και το συγκεκριμένο Ινστιτούτο ανήκε σε εμάς και άρα μπορούμε να έχουμε αρμοδιότητα - με ανάθεση κάποια χρήματα. Με τον τρόπο αυτό, αυτήν την ώρα που σας μιλάω, τουλάχιστον, παρασκευάζονται τα μολύσματα με βιολογικό τρόπο να αντιμετωπιστεί το έλκος.

Σήμα κινδύνου εκπέμπουν οι καστανοπαραγωγοί

Για το θέμα ο ΑγροΤύπος επικοινώνησε και με καστανοπαραγωγούς. Σύμφωνα με όσα μας ανέφερε ο κ. Χρύσανθος Χατζηπαναγιώτης, παραγωγός και πρώην Δήμαρχος Αγιάσου, Λέσβου: Αυτή την στιγμή το έλκος καλπάζει. Οι εκτιμήσεις μας είναι ότι 30 με 40% των δέντρων είναι σε πλήρη ξήρανση. Μέχρι όμως να γίνει ο εμβολιασμός με τον τρόπο που λένε μέσω του ΥΠΕΚΑ θα χρειαστεί πολύ χρόνο. Μέχρι τότε είναι πολύ πιθανόν να τον βλέπουμε σε φωτογραφίες μόνο τον καστανιώνα της Λέσβου».

Και προσθέτει: Αν από τους καστανιώνες σε άλλες περιοχές της χώρας κάποιοι δεν ενδιαφέρονται τόσο, είναι δώρον άδωρον να περιμένουμε. Εν πάση περιπτώσει αυτοί που έχουν κάνει μελέτες και ενδιαφέρονται για την καλλιέργεια όπως εμείς, η Κρήτη και η Κοζάνη καλό θα ήταν να ξεκινήσει ξεχωριστά η διαδικασία και μετά να συνεχιστεί και στις άλλες περιοχές. Θέλουμε να γίνει κάτι άμεσα. Αν γίνεται ακόμα και την άνοιξη να ξεκινήσουμε. Να φύγουμε από τα λόγια και τις υποσχέσεις ώστε να αναπτυχθεί ο πρωτογενής τομέας σε αυτό το προϊόν. Από τις 18.000 τόνους που καταναλώνει η χώρα παράγονται οι 11.000 τόνοι, οι 7.000 εισάγονται. Αν είναι δυνατόν με τόσους καστανιώνες να εισάγουμε κάστανα από την Πορτογαλία».

Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Αγιάσου, Λέσβου αναφέρει επίσης στον ΑγροΤύπο ότι «θα πρέπει η έναρξη του έργου να γίνει άμεσα αφού ήδη το 30% των δέντρων (συνολικά 11.200 στρέμματα - 85.000 καστανιές) που καλλιεργούνται (ήμερες καστανιές) έχει ξεραθεί ενώ το 20% βρίσκεται σε μη αναστρέψιμο στάδιο. Από το 2004 που έχουμε έτοιμη τη μελέτη και έπρεπε να ξεκινήσει μας ενέταξαν σε ένα πρόσγραμμα του ΕΣΠΑ μαζί με ακόμα 10 νομούς. Εκτός από τα Χανιά και την Κοζάνη όπου έγινε η μελέτη οι άλλοι καστανιώνες υποψιαζόμαστε ότι είναι δημόσιοι και δεν ενδιαφέρθηκε κανείς να συντάξει μελέτη».

Και καταλήγει: «Εμείς ζητούμε άμεση χρηματοδότηση από το Υπουργείο η οποία φθάνει τα 160.000 ευρώ για τα τρία χρόνια να ξεκινήσει η διαδικασία. Πρέπει να γίνει όμως άμεσα. Αν δεν γίνει αυτό θα τελειώσει ο καστανιώνας».

Η πορεία μέχρι σήμερα

Μιλώντας με τον Δρ. Στέφανο Διαμαντή, πρώην τακτικό ερευνητή τουΕΘΙΑΓΕ ζητήσαμε να μας περιγράψει όλη την πορεία και την προσπάθεια που έχει γίνει μέχρι σήμερα προκειμένου να «τρέξει» το έργο. Ο ίδιος μας εξηγεί: «Πρόκειται ουσιαστικά για ένα έργο, όχι για πρόγραμμα όπως το αναφέρουν πολλοί. Εφαρμόστηκε ένα έργο κατά την περίοδο 2007, 2008 και 2009. Αυτό το έργο της βιολογικής καταπολέμησης έχει τριετή διάρκεια εφαρμογής. Αυτό που εφαρμόστηκε εντάχθηκε στο τρίτο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης του έτους 2000. Από το 2000 μέχρι το 2006 είχαμε τα ίδια προβλήματα».

Και συνεχίζει: «Αφήσαμε το 2010 σαν ένα κενό έτος λειτουργίας αυτής της βιολογικής καταπολέμησης και πέρσι το 2011 κάναμε μια αξιολόγηση πανελλαδικά στους 17 νομούς. Τα αποτελέσματα ήταν υπεράνω κάθε προσδοκίας διότι μέσα σε περίπου ενάμιση χρόνο από την περάτωση των επεμβάσεων που κάναμε είχαμε εξαιρετικά αποτελέσματα. Το 2009 όταν τελείωσε εκείνο το έργο βλέποντας εντωμεταξύ ότι και άλλοι καστανοπαραγωγικοί νομοί της χώρας όπως η Λέσβος, η Κρήτη, τα Τρίκαλα, η Ημαθία κ.α. άρχισαν να έχουν πρόβλημα με τις καστανιές υποβάλαμε το τεχνικό δελτίο για ένα νέο έργο με 11 νομούς αυτή τη φορά. Αυτό έγινε τον Σεπτέμβριο του 2009 αλλά μέχρι το 2011 δεν κουνήθηκε φύλλο».

Στα 2 εκατ. ευρώ η δαπάνη

Σύμφωνα με τον ίδιο: «Η δαπάνη θα είναι με μια πρώτη εκτίμηση περίπου 2 εκατ. ευρώ για τους 11 νομούς (το προηγούμενο έργο ήταν περίπου 4 εκατ. ευρώ). Το 2011 αφού πάλι έγιναν Επερωτήσεις οι οποίες απαντήθηκαν από τον κ. Σκανδαλίδη και τον κ. Δριβελέγκα. Εγώ αυτό που έλεγα τότε ήταν ότι αν μου έδιναν την μελέτη τον Σεπτέμβριο του 2011 το έργο θα άρχιζε τον Μάιο του 2013 (η σύνταξη μελέτης με 11 νομούς απαιτεί περίπου 5 μήνες. Μετά θα πρέπει να παραληφθεί από την αρμόδια επιτροπή συνολικά χρειάζονται 7 μήνες). Στην συνέχεια θα πρέπει το έργο να δημοπρατηθεί και μετά το χρηματικό ποσό της μελέτης να μπει σε ένα αριθμό έργου (ΚΑΕ) και ύστερα να πραγματοποιηθεί ο μειοδοτικός διαγωνισμός για την ανάδειξη των εργοληπτών. Στο Ινστιτούτο παρασκευάζουμε το εμβόλιο και η περίοδος που το τοποθετούμε είναι πολύ περιορισμένη. Αρχίζει από την 1η Μαΐου και τελειώνει στις 15 Ιουλίου. Πρέπει μέσα σε αυτούς τους δυόμισι μήνες αυτό το υλικό να τοποθετηθεί επί τρία χρόνια. Στις 15 Δεκεμβρίου πέρσι πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση στο γραφείο του τότε υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, κ. Δριβελέγκα με τους καστανοπαραγωγούς Κρήτης, όλους τους βουλευτές του νησιού, του τότε Ειδικού Γραμματέα κ. Διβάρη κατά την οποία ο υφυπουργός ανέλαβε την πολιτική δέσμευση να εντάξει το έργο άμεσα στο ΕΣΠΑ (αφού ούτε αυτό είχε γίνει παρόλο που είχαμε δώσει το τεχνικό δελτίο) και να αναθέσει την μελέτη μέσα στον Φεβρουάριο. Σήμερα έχουμε Νοέμβριο του 2012 και η μελέτη δεν έχει ανατεθεί ακόμα. Ωστόσο, πραγματοποίησε την δέσμευση ένταξης του έργου στο ΕΣΠΑ (ωστόσο θα πρέπει το έργο τώρα να ξαναενταχθεί). Όλο αυτό το διάστημα δεν σταματήσαμε τις προσπάθειές μας να προχωρήσει το έργο».

Επαφές με την νέα ηγεσία του ΥπΑΑΤ

«Πριν από μερικές εβδομάδες συναντηθήκαμε και με τον νέο Υπουργό, τον κ. Αθανάσιο Τσαυτάρη. Ο Υπουργός εκχώρησε το έργο από την Διαχειριστική του Αρχή στην Δασική Υπηρεσία η οποία ανήκει στο ΥΠΕΚΑ. Η Δασική Υπηρεσία λέει ότι Για να ξεκινήσει το έργο θα πρέπει για την ανάθεση της μελέτης να γίνει διεθνής διαγωνισμός. Για την παρασκευή των εμβολίων να κάνουμε άλλον διεθνή διαγωνισμό. Κάθε διαγωνισμός χρειάζεται περίπου 7 μήνες και αν υπολογίσουμε και όλη την ενδιάμεση γραφειοκρατία αυτό σημαίνει ότι το ΕΣΠΑ θα λήξει και δεν θα μπορούμε να λάβουμε την χρηματοδότηση. Αρχίσαμε πάλι τις επερωτήσεις στην Βουλή. Την προηγούμενη Παρασκευή 9/11 έγινε μια σύσκεψη στο ΥπΑΑΤ με τον κ. Κορασίδη και βρέθηκε η λύση να ανατεθεί η μελέτη απ’ ευθείας σε εμάς με χρηματοδότηση του ΥπΑΑΤ (τα χρήματα είναι 150.000 ευρώ). Αν και τα χρήματα είναι πολύ λίγα, εμείς θα την “βγάλουμε” την μελέτη. Δρομολογήθηκε λοιπόν μια λύση του προβλήματος», μας κάνει γνωστό ο κ. Διαμαντής.

Όχι άλλη καθυστέρηση

Και καταλήγει: «Και διεθνής διαγωνισμός να προκηρυχθεί δεν μπορεί κανείς άλλος να πάρει τη μελέτη εκτός από εμάς. Διότι εμείς έχουμε τους χάρτες διασποράς των τύπων βλαστικής συμβατότητας καθώς επίσης διαθέτουμε και 25 χρόνια εμπειρίας σε αυτή την ασθένεια. Αυτή την στιγμή περιμένουμε ένα έγγραφο ώστε να μας δοθεί η εντολή να συντάξουμε τη μελέτη και να πάει η χρηματοδότηση στον ΕΛΓΟ - Δήμητρα. Από την ημέρα που θα λάβουμε αυτό το έγγραφο σε πέντε μήνες θα έχουμε έτοιμη τη μελέτη. Περίπου το Μάιο του 2013 δηλαδή. Μετά τη μελέτη θα γίνει αμέσως και η ανάθεση των εμβολίων σε εμάς πάλι με χρηματοδότηση του ΥπΑΑΤ. Αυτό που ζητούμε είναι στο ΕΣΠΑ να ενταχθεί μόνο το κομμάτι υλοποίησης του έργου. Δηλαδή η τοποθέτηση του μυκητικού υλικού επάνω στα δέντρα. Από εκεί και μετά πιστεύω ότι η τοποθέτηση “πάει” για τον Μάιο του 2014.

Ωστόσο να σημειωθεί ότι όσο περνάει ο χρόνος σε μια ασθένεια τα πράγματα εξελίσσονται αρνητικά και αυτή εξαπλώνεται όλο και περισσότερο. Ζητάμε λοιπόν το δυνατόν συντομότερα να πάει η χρηματοδότηση στον ΕΛΓΟ - Δήμητρα και να μας έρθει η εντολή εκπόνησης της μελέτης για τους 11 νομούς».

Χρήστος Διαμαντόπουλος

Πηγή:www.agrotypos.gr