Τα αγροτικά προϊόντα «τρέχουν» αλλά τα λιπάσματα περισσότερο.

Ενώ οι μακροπρόθεσμες τάσεις των τιμών των αγροτικών προϊόντων φαίνεται να αυξάνονται με 84%, ταυτοχρόνως τα λιπάσματα είναι στο 180% (ενώ είχαν και μία κορυφή 400%) και η ενέργεια 240%, η παγκόσμια εικόνα φέρνει την Αμερική στο εγγύς μέλλον να γίνεται εξαγωγός ενέργειας, που θα αλλάξει πολύ τις ισορροπίες.

Tα στοιχεία δείχνουν ότι είναι απαραίτητη κάποιας μορφής

στήριξη του αγροτικού τομέα για να συνεχίσει η Ευρώπη να εξασφαλίζει μια δυναμική αυτάρκεια τροφίμων.

Αυτά δείχνουν ότι είναι απαραίτητη κάποιας μορφής στήριξη του αγροτικού τομέα, για να συνεχίσει η Ευρώπη να εξασφαλίζει μια δυναμική αυτάρκεια τροφίμων.

Οι κλιματικές αλλαγές ήλθαν και δεν φαίνεται ότι θα φύγουν με συνεχή αύξηση της θερμοκρασίας του αέρα από το 1970 στο 2010 κατά +0.9ο C, αύξηση της υγρασίας κατά +4%, αύξηση των «καυσώνων» κατά +31% και αύξηση των ακραίων βροχοπτώσεων κατά +7%. Όλα αυτά επιδρούν δυσμενώς κυρίως στην αγροτική παραγωγή και το αγροτικό εισόδημα και καθιστά απαραίτητη κάποια ΚΓΠ.

Η μείωση των αποθεμάτων σίτου και αραβοσίτου έχει εκτινάξει τις τιμές αλλά όχι το εισόδημα, καθόσον οι παραγωγές μειώνονται. Ενώ η μεγάλη ταχύτητα μεταβολών των τιμών των αγροτικών προϊόντων επιβάλλει κάποιας μορφής εξασφάλιση των εισοδημάτων των αγροτών, οι οποίοι μένουν εκτεθειμένοι σε «ακραίες μεταβολές των εισοδημάτων» τους. Και αυτά φέρνουν κακές σκέψεις στις νέες φορολογικές ρυθμίσεις που σκέφθηκαν στο Ελληνικό Υπουργείο Οικονομικών, πιθανόν για άλλους λόγους.

Η μεταρρύθμιση της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ-CAP) θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως μια προσπάθεια αντιμετώπισης των αποτυχιών ρύθμισης στις αγροτικές αγορές, που δέχονται επιδράσεις εξωγενείς, αστοχιών των πολιτικών αύξησης της αποτελεσματικότητας και αποδοτικότητάς των αγροτικών εκμεταλλεύσεων και αναγνώρισης της σημαντικότητας της προσφοράς των δημόσιων δωρεάν αγαθών από την δραστηριότητα των αγροτών.

Η Κοινή Γεωργική Πολιτική μετά το 2014 επιτέλους αναγνωρίζει ότι ο αγρότης δεν είναι ένας κοινός επαγγελματίας, που κάνει «μπίζνες» στην ύπαιθρο, αλλά είναι ο επαγγελματίας ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΣ του περιβάλλοντος, μέσα στο οποίο ζει ο ίδιος και η οικογένειά του, και με την δραστηριότητά του εξασφαλίζει την επιβίωση των αστών κατοίκων των πόλεων (με τροφή, πόσιμο νερό, οξυγονωμένο αέρα, όμορφο τοπίο κλπ).

Έτσι η Κοινή Γεωργική Πολιτική πρέπει να εξασφαλίσει το «πρασίνισμα» της με την πολλαπλή συμμόρφωση (Νομοθετικός μηχανισμός), την άμεση οικολογική ενίσχυση (Υποχρεωτικός μηχανισμός με οικονομική ενίσχυση), την αγροτική ανάπτυξη (Προαιρετικός μηχανισμός, μέσω κινήτρων), ενώ πρέπει να ενισχυθεί το Γεωργικό Σύστημα Συμβουλών, η Γεωργική Εφαρμοσμένη Έρευνα και η Γεωργικές Καινοτομίες.

Η συνεχής μείωση του πραγματικού εισοδήματος ανά μονάδα εργασίας (όπως καταγράφεται από την Eurostat) ΜΕΙΩΝΕΤΑΙ στην Ελλάδα από το 1995, με επιτάχυνση τα τελευταία πέντε χρόνια, χωρίς να λαμβάνει μάλιστα υπόψη την μη καταγεγραμμένη εργασία των οικονομικών μεταναστών και των λαθρομεταναστών. Ταυτόχρονα στην ΕΕ15 (παλαιά κράτη) αυξάνεται και στην ΕΕ12 (νέα) υπεραυξάνεται.

Αυτά δείχνουν ότι απαιτούνται στην Ελλάδα συστήματα προώθησης της ανταγωνιστικότητας (με προσανατολισμό στα συγκριτικά πλεονεκτήματα), κατανόηση των μηχανισμών της αγοράς και της ΚΓΠ (με συνεχή ενημέρωση και εκπαίδευση), συνεχής βελτίωση των ελέγχων (για να μην χάνουμε 1.000.000.000€ από ποινές λαθών και ανικανότητας ή πολιτικών), αλλά και εστίαση στήριξης στους πραγματικούς επαγγελματίες αγρότες-παραγωγούς πλούτου για την Ελλάδα.

Φαίνεται ότι το πελατειακό υβριδικό σχήμα των 1.200.000 ελλήνων που παρουσιάζουν αγροτικό εισόδημα, οι 850.000 «αγρότες» που εισπράττουν αγροτικές επιδοτήσεις, και οι «περίεργοι 35% αγρότες» του νομοθετημένου μητρώου αγροτών, δεν μπορούν να αποτελέσουν υγιή βάση ανάπτυξης του αγροτικού τομέα με ρόλο στην ανάπτυξη.

Χρειάζονται οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες (πάνω από 51%) και οι πραγματικοί αγρότες (με τουλάχιστον 85% από αγροτικά εισοδήματα) για να σηκώσουν την αγροτική αναγέννηση, που με την σειρά της θα βοηθήσει να «βγει το κάρο» της Ελλάδος από την σημερινή οικονομική κρίση.

Στην Ελλάδα μέχρι σήμερα η ΚΓΠ εισφέρει το 1,3% του ΑΕΠ (μέσος όρος 2007-9), μια από τις υψηλότερες στην ΕΕ, και δεν μπορεί να χαθεί (ή να χάνεται σε λάθη και ποινές). Επίσης φαίνεται ότι κατευθύνεται κυρίως στον πρώτο πυλώνα (στις τσέπες των αγροτών, απ’ ευθείας) και όχι στην αγροτική ανάπτυξη, πράγμα που ίσως την καθιστά αναποτελεσματική, και θα έπρεπε να βρεθεί τρόπος να βελτιωθεί η σχέση.

Αφού η αγροτική εκπαίδευση στην Ελλάδα κατέστη «αόρατη», ίσως η επανένταξή της στις τοπικές αγροτικές κοινωνίες με Αγροτικά Σχολεία που θα είναι ενσωματωμένα στους νέους καλλικρατικούς δήμους να δίνει μια βιώσιμη λύση, πολύ περισσότερο που η αγροτική εκπαίδευση έχει ισχυρά κοινωνικά χαρακτηριστικά  και επιβάλλει μαζί με τις γνώσεις και ικανότητες να αναπτύσσονται και κοινωνικές δεξιότητες στους νέους αγρότες. Οι καλλικρατικοί δήμοι έχουν πρόβλεψη για εκπαιδευτικές δραστηριότητες και ο συνεργατισμός απαιτεί εκπαίδευση όλων των συνεταιρισμένων αγροτών σε μια κοινωνία, για να έχει πιθανότητες επιβίωσης.

Σημ. Τα στοιχεία προκύπτουν από την εκδήλωση με θέμα «Οι Νέες Τεχνολογίες στην υπηρεσία της Βιώσιμης Γεωργίας» που πραγματοποιήθηκε στο πνευματικό Κέντρο Σκύδρας στις 17/11/2012.

Για την καταγραφή Δημήτρης Μιχαηλίδης

Πηγή:www.agronews.gr