31 Μαΐ 2012

Ευκαιρία για τις ελληνικές εξαγωγές στη χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου.


Η Ιαπωνία, των 127 εκατομμυρίων - υψηλού εισοδηματικού επιπέδου – καταναλωτών, αποτελεί ελκυστικό και πολλά υποσχόμενο τόπο επιχειρηματικής δραστηριότητας για εξωστρεφείς ελληνικές εταιρείες. Παρέχει όλες τις απαραίτητες υποδομές για την ανάπτυξη εμπορικών δραστηριοτήτων λειτουργώντας στo πλαίσιο της οικονομίας της αγοράς. Όπως αναφέρει η οικονομική έκθεση του 2011 που εξέδωσε το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών υποθέσεων της Πρεσβείας της Ελλάδας στο Τόκιο, σημαντικοί παράγοντες διείσδυσης ενός προϊόντος στην αγορά είναι η ευαισθησία των Ιαπώνων καταναλωτών σε θέματα περιβαλλοντικής νομοθεσίας και η προτίμησή τους στα βιολογικά προϊόντα. Πάντως, η βελτίωση των συνθηκών πρόσβασης ξένων προϊόντων στην ιαπωνική αγορά, σε συνδυασμό με την συνεχώς μειούμενη αγροτική παραγωγή και την στροφή των Ιαπώνων
καταναλωτών προς τον δυτικό τρόπο διατροφής, δημιουργούν ευνοϊκές συνθήκες και γόνιμο έδαφος για την εξαγωγή ελληνικών τροφίμων. Ένα ερώτημα που υπάρχει και μένει αναπάντητο είναι γιατί μέχρι σήμερα δεν ενδιαφέρθηκε καμιά ηγεσία του ΥπΑΑΤ να έρθει σε επαφή με τις αρχές της Ιαπωνίας, για να αρθεί η απαγόρευση εισαγωγής των ελληνικών νωπών φρούτων και λαχανικών, με το πρόσχημα της μύγας της Μεσογείου.

Σύμφωνα με την έκθεση της ελληνικής Πρεσβείας, περιθώρια επιτυχίας για τις ελληνικές εξαγωγές τροφίμων υπάρχουν, παρά τον έντονο ανταγωνισμό από τρίτες χώρες, κυρίως εάν αξιοποιήσουμε και εκμεταλλευτούμε την υψηλή ποιότητα των ελληνικών τροφίμων που επίσης πληρούν και υψηλά επίπεδα ασφάλειας. Στα ελληνικά προϊόντα τροφίμων που θα μπορούσαν να έχουν επιτυχή πορεία στην ιαπωνική αγορά συμπεριλαμβάνονται ελαιόλαδο, βρώσιμες ελιές, γαλακτοκομικά, κονσερβοποιημένα τρόφιμα (ροδάκινα, έτοιμα γεύματα), έτοιμα προς κατανάλωση μικρο-γεύματα (σνακ), διάφορα βιολογικά προϊόντα, μέλι, καθώς και εξειδικευμένα και μοναδικά στον κόσμο ελληνικά προϊόντα όπως μαστίχα Χίου, κρόκος Κοζάνης και αυγοτάραχο Μεσολογγίου.

Το 2011 ο διμερής όγκος του εμπορίου μεταξύ Ελλάδας και Ιαπωνίας μειώθηκε κατά 29% σε σχέση με το 2010. Όμως οι ελληνικές εξαγωγές προς την Ιαπωνία αυξήθηκαν κατά 168%, σε σχέση με το προηγούμενο έτος, σημειώνοντας άνοδο-ρεκόρ. Την ίδια χρονική περίοδο, οι ιαπωνικές εξαγωγές προς την Ελλάδα κατέγραψαν μείωση 51,4%.
Η εντυπωσιακή αυτή αύξηση, αποδίδεται στην προσπάθεια των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων να αναζητήσουν νέες αγορές εκτός Ελλάδος όπου λόγω της οικονομικής κρίσης η αγοραστική δύναμη των πολιτών έχει μειωθεί δραστικά, στην συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ-γιέν όπου το πρώτο έχει υποτιμηθεί σημαντικά έναντι του δεύτερου, καθώς και στις άοκνες προσπάθειες του Γραφείου Ο.Ε.Υ. στο Τόκυο που με κάθε τρόπο συνδράμει τις προσπάθειες των Ελλήνων εξαγωγέων που επιδιώκουν να δραστηριοποιηθούν στην ιαπωνική αγορά.

Ανάλυση των σημαντικότερων εξαγώγιμων ελληνικών προϊόντων:
Ελαιόλαδο:
Οι εξαγωγές ελληνικού ελαιολάδου στην Ιαπωνία παρουσίαζαν σταθερή αυξητική τάση μέχρι και το 2008, με μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης, περίπου 16%.

Το 2009, συνεπεία της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης και της μείωσης του συνόλου των ιαπωνικών εισαγωγών κατά 34,9% (σε σχέση με το 2008), σημειώθηκε μείωση και στις εισαγωγές ελαιολάδου. Οι εισαγωγές ελληνικού ελαιολάδου στην Ιαπωνία για το 2009 σημείωσαν μείωση κατά 9,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος (ποσοστό μικρότερο της συνολικής μείωσης των ιαπωνικών εισαγωγών ελαιολάδου), κρατήθηκαν όμως σε επίπεδα ανώτερα του 2006. Μείωση 10,8% υπέστησαν και οι εισαγωγές ισπανικού ελαιολάδου, ενώ οι εισαγωγές ιταλικού μειώθηκαν ακόμη περισσότερο (12,5%) και του τουρκικού ελαιολάδου κατά 30,8%. Παρόλα αυτά παρατηρούμε μια συνέχεια στην τάση αύξησης του μεριδίου του ελληνικού ελαιολάδου στην Ιαπωνία.

Το 2010 οι ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου στην Ιαπωνία σημείωσαν 11,31% αύξηση σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αγγίζοντας σε αξία τα 289 εκ. Γιεν (σχεδόν 2,5 εκ. Ευρώ) το υψηλότερο επίπεδο εξαγωγών που έχει επιτευχθεί ποτέ από την Ελλάδα στην Ιαπωνία, επιβεβαιώνοντας τη θετική πορεία του συγκεκριμένου ελληνικού προϊόντος στην Ιαπωνική αγορά.

Το 2011 οι ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου στην Ιαπωνία σημείωσαν μείωση 9,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, αγγίζοντας σε αξία τα 261,6 εκ. γιεν (σχεδόν 2,36 εκ. ευρώ). Όμως η μείωση των εισαγωγών ελαιολάδου από την Ελλάδα, ήταν αναλογικά μικρότερη από την γενική μείωση εισαγωγών ελαιολάδου στην Ιαπωνία.

Παρασκευάσματα λαχανικών και φρούτων:
Τα παρασκευάσματα λαχανικών και φρούτων (ντοματοπολτός, ντομάτες παρασκευασμένες ή διατηρημένες, ροδάκινα σε κονσέρβα) έχουν αναδειχθεί διαχρονικά ως τα σημαντικότερα ελληνικά προϊόντα στην ιαπωνική αγορά, με σταθερά αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια. Συγκεκριμένα, η αξία εξαγωγών των εν λόγω προϊόντων από 670,2 εκ. γιεν το 2004 αυξήθηκε σε 880,1 εκ. γιεν το 2008 (αύξηση 31,3%). Σημειώνουμε ότι η αγορά ντοματοπολτού και παρασκευασμάτων ντομάτας στην Ιαπωνία ελέγχεται από την Ιταλία η οποία κατέχει μερίδιο πάνω από 42% στις συνολικές εισαγωγές που πραγματοποιεί η Ιαπωνία. Η Κίνα έρχεται δεύτερη με ποσοστό 16,7% και στην τρίτη θέση βρίσκεται η Πορτογαλία με 10,6%. Ακολουθούν οι ΗΠΑ με 10,3% και η Τουρκία με 8,9%.

Το 2009 η αυξητική πορεία των ελληνικών εξαγωγών της συγκεκριμένης κατηγορίας στην Ιαπωνία ανακόπηκε εξαιτίας της αρνητικής οικονομικής συγκυρίας. Με συνολική αξία εξαγωγών 564 εκ. γιεν για το 2009, τα φρούτα σε κονσέρβα (ροδάκινα και μίγματα άλλων φρούτων) κατέχουν την μερίδα του λέοντος της συγκεκριμένης κατηγορίας τροφίμων (ποσοστό 81,8%), αφήνοντας στη δεύτερη θέση με πολύ μικρότερο ποσοστό (14,6%) τα παρασκευάσματα ντομάτας.

Το 2010 οι ελληνικές εξαγωγές της συγκεκριμένης κατηγορίας προϊόντων αυξήθηκαν κατά 15% σε σχέση με το 2009, αγγίζοντας σε αξία τα 792,7 εκ. Γιεν.
Τα φρούτα σε κονσέρβα παραμένουν στην κορυφή της κατηγορίας σημειώνοντας αύξηση 7,2% σε σχέση με το 2009, ενώ ακολουθούν οι παρασκευασμένες ντομάτες που επίσης σημείωσαν σημαντική αύξηση (63,4%) των εισαγωγών τους στην Ιαπωνία σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Το 2011, οι ίδιες εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 22,9% σε σχέση με το 2010, φθάνοντας σε αξία τα 977,3 εκ. γιεν.
Τα φρούτα σε κονσέρβα για μία ακόμη χρονιά βρίσκονται στην κορυφή της συγκεκριμένης κατηγορίας, σημειώνοντας αύξηση 30,5% σε σχέση με το 2010.
Ακολουθούν οι παρασκευασμένες ντομάτες που όμως παρουσίασαν ελαφρά μείωση 1,6% σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα.

Προβλήματα
Ορισμένοι από τους λόγους για τους οποίους οι ελληνικές εξαγωγές προς την Ιαπωνία είναι πολύ χαμηλές σε σχέση με τις δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας είναι:

Τα περισσότερα ελληνικά εξαγόμενα προϊόντα είναι χαμηλής προστιθέμενης αξίας και επομένως αντιμετωπίζουν έντονο ανταγωνισμό από χώρες φθηνού εργατικού κόστους.
Η ιαπωνική αγορά, δεν αποτελεί προτεραιότητα στον προγραμματισμό των ελληνικών επιχειρήσεων.
Πολλές ελληνικές επιχειρήσεις «αντιμετωπίζουν» περιστασιακά ή αποσπασματικά την ιαπωνική αγορά και η προσέγγιση που επιχειρούν δεν έχει συνέχεια και προοπτική σε βάθος χρόνου.
Οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν έχουν ικανοποιητική γνώση της αγοράς, με αποτέλεσμα η ποιότητα, οι προδιαγραφές και η συσκευασία των ελληνικών προϊόντων να μην ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις και ιδιαιτερότητες της ιαπωνικής αγοράς.
Λόγω υψηλού κόστους προβολής και διαφήμισης των προϊόντων στην Ιαπωνία, οι περισσότερες -συνήθως οικογενειακές και μικρομεσαίες- ελληνικές επιχειρήσεις αδυνατούν να προωθήσουν αποτελεσματικά τα προϊόντα τους.
Η Ελλάδα στερείται ισχυρής διεθνούς εικόνας (country image) και ισχυρών επωνυμιών προϊόντων (brand names) με αποτέλεσμα οι Ιάπωνες καταναλωτές να δυσκολεύονται ή και να μην μπορούν τις περισσότερες φορές να συνδέσουν τη χώρα μας με κάτι συγκεκριμένο που θα μπορούσε να μεταφρασθεί σε ζήτηση προϊόντος ή υπηρεσίας. Η εικόνα που διατηρεί στο υποσυνείδητό του ο μέσος Ιάπωνας για την Ελλάδα, δεν οδηγεί συνειρμικά στην εικόνα χώρας υψηλού επιπέδου παραγωγής και σύγχρονου τρόπου ζωής (όπως συμβαίνει για παράδειγμα με τις Ιταλία, ΗΠΑ, Γερμανία, κλπ), ώστε το «made in Greece» να τον ωθεί στην αγορά του συγκεκριμένου προϊόντος.
Άλλοι λόγοι που δυσχεραίνουν τις ελληνικές εξαγωγές στην Ιαπωνία, συνδέονται με απαγορεύσεις και περιορισμούς που επιβάλλει η ισχύουσα ιαπωνική νομοθεσία (οι οποίοι πρωτίστως έχουν να κάνουν με την προστασία της εγχώριας παραγωγής), όπως:

Η απαγόρευση εισαγωγής των νωπών φρούτων και λαχανικών, με το πρόσχημα της μεσογειακής μύγας.
Η απαγόρευση εισαγωγής νωπού κρέατος και παρασκευασμάτων κρέατος. Το Γραφείο Ο.Ε.Υ. Τόκυο, έχει προβεί στις απαιτούμενες ενέργειες για την άρση της απαγόρευσης εισαγωγής προϊόντων χοίρειου κρέατος.

Σταύρος Παϊσιάδης

Πηγή:www.agrotypos.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου