Kάνναβη, η παρεξηγημένη.

Αποτελεί ίσως το πιο παρεξηγημένο φυτό. Μετά την «κανναβοαπαγόρευση» μισού αιώνα στην Ελλάδα, οι κλωστικές ποικιλίες του φυτού Cannabis sativa είναι και πάλι ελεύθερες για καλλιέργεια. Σύμφωνα με μελέτη του Iνστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης-ΜΙΤ, η κάνναβη, θα καταστεί το φυτό του 21ου αιώνα.

Η κάνναβη παρά τις ποικίλες δυνατότητες της από τη χρήση της στην παραγωγή χαρτιού μέχρι τους τομείς της κλωστοϋφαντουργίας,  κατασκευής, διατροφής των ζώων και καύσιμης ύλης, σε κάποιες χώρες, μέχρι πρόσφατα και στην Ελλάδα, αποφεύγεται εξαιτίας της έντονης συσχέτισής της με παραισθησιογόνες ουσίες, τη στιγμή που το μόνο τους κοινό είναι ότι αποτελούν ποικιλίες του ίδιου φυτού. Η καλλιέργεια βιομηχανικής κάνναβης αναπτύσσεται ταχύτατα σε πολλές χώρες συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, της Γαλλίας και του Καναδά.

Κάθε χώρα καλλιεργεί με διαφορετικούς τρόπους, σε διαφορετικές συνθήκες και για διαφορετικούς λόγους την κάνναβη.Τα πλεονεκτήματα της πολλά με σημαντικότερο ότι μπορεί να αποφέρει με την ελάχιστη προσπάθεια μέγιστα κέρδη αφού επιδεικνύει ευστροφία στην ανάπτυξή της, καταφέρνοντας να προσαρμόζεται ακόμη και στις δυσκολότερες εδαφικές, κλιματολογικές και περιβαλλοντολογικές συνθήκες.

Επιπλέον, βοηθά το έδαφος να ξεφορτωθεί όλα τα ζιζάνια και έντομα και το προετοιμάζει εξαιρετικά για αμειψισπορά. Τα διάφορα συστατικά της είναι ικανά να συνεισφέρουν σε διάφορες βιομηχανίες σε τομείς που ανταγωνίζονται στο ίδιο επίπεδο καλλιέργειες όπως του βαμβακιού, του καλαμποκιού και της σόγιας.

Παραγωγή σε 30 χώρες

Σύμφωνα πάντα με την μελέτη του ΜΙΤ, η καλλιέργεια κάνναβης προσφέρει προοπτική για μια πιο οικονομικά βιώσιμη αγροτοβιομηχανία, με σημαντικά κέρδη και για αυτόν τον λόγο θεωρεί επιτακτική την ανάγκη νομιμοποίησης της παγκοσμίως. Δυστυχώς, όπως υποστηρίζουν οι μελετητές εξαιτίας της ταύτισης της κάνναβης ως παραισθησιογόνου, δεν είναι εύκολο να αξιολογηθεί η ζήτησή της.

Μια πρώτη προσέγγιση είναι να δούμε την παραγωγή στις 30 χώρες που έχει νομιμοποιηθεί. Πράγματι, πολλές από τις χώρες αυτές έχουν μια σταθερή αγορά, γεγονός που μας δίνει το έναυσμα για τον υπολογισμό του ενδεχόμενου κέρδους.

Οι αναλυτές εντοπίζουν πως αυτή τη στιγμή δεν έχουν δημοσιευτεί ούτε και αναλύονται σε τακτική βάση η τιμή εισαγωγής και οι διεθνείς τιμές πώλησης, πράγμα που σημαίνει πως οι όποιες εκτιμήσεις θα πρέπει να προέρχονται αποσπασματικά από διακεκριμένους διεθνείς παραγωγούς και όποια σταθερά δεδομένα διαθέσιμα. Επιπροσθέτως, συμπληρώνουν, πως μια αύξηση καλλιέργειας θα διεύρυνε την αγορά, αυξάνοντας την προσφορά και μειώνοντας τη ζήτηση, χωρίς αυτό να δημιουργεί μεγάλες επιπτώσεις στην διαμόρφωση των τιμών.

O κύκλος εργασιών για την παραγωγή κάνναβης μπορεί να χωριστεί σε τρία μέρη. Οι αγρότες καλλιεργούν το φυτό και λαμβάνουν κανναβοστελέχη (φυτική μάζα) και σπόρους.

Ένα ποσοστό των σπόρων που συλλέγονται (1%), ξανασπείρονται και τα υπόλοιπα ακατέργαστα υλικά παίρνουν το δρόμο της επεξεργασίας για το τελικό προϊόν. Κάθε στάδιο επεξεργασίας πραγματοποιείται από διαφορετική εταιρεία, η οποία είναι εξοπλισμένη με τα κατάλληλα μηχανήματα.

Με μόνη εξαίρεση τα κανναβοστελέχη, τα οποία υπόκεινται επεξεργασία σε κάποια κοντινή εγκατάσταση λόγω υψηλού κόστους μεταφοράς,  οι σπόροι μπορούν να διακομιστούν οπουδήποτε.

Είναι σημαντικό ότι οποιοδήποτε μέρος της κάνναβης με κατάλληλη επεξεργασία και κατάλληλο εξοπλισμό, παράγει καύσιμη ύλη και χρησιμοποιείται στη ζωική παραγωγή για τη διατροφή των ζωών.

Αποδεικνύεται άξια αντίπαλος των κυριότερων εαρινών καλλιεργειών και βγαίνει νικήτρια στη σύγκριση με το βαμβάκι

Περιθώρια ακόμα και για τρεις παραγωγές το χρόνο

Η ανάπτυξη των κανναβοστελεχών (φυτικής μάζας) βελτιστοποιεί τη διαμόρφωση ανάπτυξης των σπόρων, επισημαίνουν οι ειδικοί της έρευνας. Αυτή η υπόθεση ουσιαστικά χρησιμοποιείται σε χώρες με υψηλή ζήτηση για ίνες, αφού η ανάπτυξη περίπου 100 φυτών ανά τετραγωνικό μέτρο παράγει σε μόλις 4 μήνες 3,4 τόνους/στρέμμα.

Σε χώρες που λειτουργούν βάση αυτής της υπόθεσης όπως είναι η Γαλλία και η Κίνα, οι παραγωγοί μπορούν να καλλιεργήσουν μέχρι και 3 σεζόν κάνναβης μέσα σε ένα χρόνο.

Ανάπτυξη σπόρων

Αντιθέτως, η ανάπτυξη των σπόρων γίνεται σε μεγαλύτερο χρονικά κύκλο. Χρειάζονται περίπου 6 μήνες για την  ωρίμανση και τη συλλογή τους.

Η συγκομιδή καταλήγει σε μεγαλύτερους, πιο ώριμους βολβούς, και με ένα μεγαλύτερο ποσοστό σε βιομάζα απ’ ό,τι εκείνοι που καλλιεργούνται για κανναβοστελέχη. Μεγιστοποιώντας την ανάπτυξη σπόρων μειώνεται η παραγωγή ινών. Στο μοντέλο αυτό, συμπληρώνουν οι μελετητές, η ανάπτυξη 20 φυτών ανά τετραγωνικό μέτρο προκαλεί μείωση της τάξης των 0,5 τόνων/στρέμμα για στελέχη και μια αύξηση 0.5345  τόνων/στρέμμα για σπόρους για δύο σεζόν σε ένα χρόνο. Οι επιστήμονες καταλήγουν πως βάσει των  πειραματισμών στην Γαλλία και τη βελτιστοποίηση της τιμής,  η μέγιστη πρόσοδος ανά στρέμμα μπορεί να προκύψει από το συνδυασμό των δύο προηγούμενων τακτικών.

Στον αντίποδα αναφέρεται πως αν και η καλλιέργεια κάνναβης δίνει την πιθανότητα παραγωγής χιλιάδων διαφορετικών  προϊόντων πολλά από τα προϊόντα αυτά δεν είναι οικονομικά βιώσιμα. Στην περίπτωση αυτή τα οφέλη που προκύπτουν σε σχέση με το κόστος δεν είναι σημαντικά ώστε να σταθούν οικονομικά οι αγορές αυτές. Στην περίπτωση του σπόρου περιλαμβάνεται μια μηχανοποιημένη διαδικασία η οποία με συντηρητικούς υπολογισμούς εκτιμάται στα 8,14 $/λίμπρα. Μετά την διαδικασία αυτή η καύσιμη ύλη που παράγεται μπορεί είτε να πουληθεί είτε να μετατραπεί σε biodiesel με ένα πρόσθετο κόστος 2,83 $/λίτρο. Το biodiesel μπορεί τώρα να πουληθεί προς 10,58$ στο καταναλωτικό κοινό.

Τα άλλα προϊόντα που απέμειναν μπορούν να πουληθούν και να χρησιμοποιηθούν ως τροφή για τα ζώα προς 0,30$. Αυτά μαζί μπορούν να αποφέρουν ένα εκτιμώμενο  συνολικό κέρδος 1,42$/λίμπρα σπόρου. Παρόμοια ο εσωτερικός φλοιός μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως υποκατάστατο στην χαρτοποιία. Ο πυρήνας μπορεί να αξιοποιηθεί στην παραγωγή βιοκαυσίμων ή στον κατασκευαστικό κλάδο. Συνοψίζοντας, σήμερα υπάρχουν πάνω από 30 χώρες, οι οποίες με επιτυχία παράγουν, επεξεργάζονται και ωφελούνται από τη βιομηχανική κάνναβη.

Ας τη γνωρίσουμε λίγο καλύτερα….

Πρόκειται για μονοετές φυτό, αφού καταφέρνει να βλαστήσει, να ανθίσει και να μαραθεί μέσα σε μια σεζόν. Για την καλλιέργεια και το θερισμό της απαιτούνται τα παραδοσιακά μηχανήματα με ελάχιστες τροποποιήσεις. Αποτελείται από σπόρο, στελέχη και πυρήνα. Και τα 3 συστατικά της μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην καλλιέργεια.

Είναι σημαντικό το ότι η κάνναβη έχει ευρύ φάσμα χρήσεων πράγμα που αποδεικνύεται απλά με τη φράση που αναφέρεται στο Popular Science, πως μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην παραγωγή πάνω από 25.000 προϊόντων, από δυναμίτη μέχρι σελοφάν. Παρά την απαγόρευση της στην Αμερική και την προπαγάνδα που υφίσταται, εκτιμάται πως έχει μια μακροχρόνια δυναμική κέρδους.

Μεγάλο το εύρος χρήσεων από τους τομείς κλωστοϋφαντουργίας και βιομάζας     

Αυξημένη ζήτηση από διάσημους οίκους μόδας

Η ιστορία ξεκινά 4.000 χρόνια πριν. Η Κίνα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους παραγωγούς κάνναβης στον κόσμο και παραμένει ο μεγαλύτερος, παγκοσμίως, εξαγωγέας προϊόντων κάνναβης στους κλάδους χαρτοποιίας και κλωστοϋφαντουργίας.

Το ταξίδι συνεχίζει στον Καναδά το 1998, ο οποίος ακόμη προσπαθεί να σταθεροποιήσει την πορεία του στην παραγωγή της. Αυτό συνέβη γιατί οι παραγωγοί παρά τα πιλοτικά προγράμματα εξειδίκευσης δεν κατάφερναν να έχουν μια ρεαλιστική εικόνα για την καλλιέργεια της.

Ενδιαφέρουσα και η περίπτωση του Ηνωμένου Βασιλείου όπου παρά τον περιορισέμο αγροτικό του χώρο κατάφερε να αναπτύξει δημιουργικές τεχνικές και στρατηγικές και να χαράξει τη δική του πορεία. Αξίζει και η περίπτωση της Γαλλίας, της μοναδικής ευρωπαϊκής χώρας  που δεν σταμάτησε ποτέ, παρά τα χαμηλά επίπεδα κάποια στιγμή, την παραγωγή βιομηχανικής κάνναβης. Σήμερα, ηγείται των Ευρωπαίων παραγωγών, με μια ετήσια παραγωγή που φτάνει τα 23.000 στρέμματα, όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες του ΜΙΤ και συνεχίζουν πως τα τελευταία χρόνια μεγάλο ενδιαφέρον έχουν εκφράσει μεγάλοι οίκοι μόδας σχετικά με την εισαγωγή προϊόντων κάνναβης στις βασικές σειρές τους (Αρμάνι, Ραλφ Λόρεν κλπ).

Το μοναδικό προϊόν με μηδενικά υπολείμματα

Την Τετάρτη 8 Μαΐου, πραγματοποιήθηκε στο Αμφιθέατρο Αντ. Τρίτσης εκδήλωση για την βιομηχανική κάνναβη με ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Για τον κατασκευαστικό κλάδο μίλησε η Monika Brummer από την Ισπανία, για την διατροφή ο Patrick De Ceuster από το Βέλγιο, για τις επενδύσεις ο Mark Reinnders Αντιπρ. HempFlax και μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βιομηχανιών Κάνναβης (www.eiha.org ), η Hanka Gabrielova υπεύθυνη προώθησης της βιομηχανικής κάνναβης από την Τσεχία και ο Δρ. Σ. Βυζαντινόπουλος πρ. Γενικός Διευθυντής ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε. Παραστάθηκαν επίσης εκπρόσωποι των Cannabishop.

Τα σημαντικότερα που παρουσιάστηκαν και έρχονται να ενισχύσουν τα προηγούμενα είναι η ανάγκη εξεύρεσης νέων εκτάσεων για καλλιέργεια, το επιχειρηματικό ενδιαφέρον για την Ελλάδα και οι χρήσεις της σε πολλούς τομείς καθημερινά.

Το κέρδος δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι και πολιτισμικό, οικολογικό, περιβαλλοντικό.

Δεσμεύει εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (25 τόνοι/εκτάριο), παράγει υποαλλεργικά προϊόντα, ανοίγει νέες θέσεις εργασίας,αποτελεί άριστο μονωτικό υλικό στις κατασκευές, ετοιμάζει κονίαμα σε λίγες ώρες και συμβάλλει στον βιοκλιματικό σχεδιασμό κατοικιών.

Στη διατροφή, έρχεται να συγκριθεί και να ξεπεράσει σε διατροφικά στοιχεία τρόφιμα όπως η σόγια, το κοτόπουλο, τα αυγά.

Στην υγεία χρησιμοποιείται ως θεραπευτικό προϊόν για παθήσεις δέρματος και ερευνάται η χρήση της σε ασθένειες όπως ο διαβήτης, το αλτσχάιμερ και ο καρκίνος του μαστού.

Σημαντικό το γεγονός ότι η Γερμανία χρησιμοποιεί ίνες κάνναβης στην αυτοκινητοβιομηχανία της.

Είναι το μόνο 100% χρησιμοποιούμενο φυτό με μηδενικά υπολείμματα. Τίποτα δεν πάει χαμένο όλα χρησιμοποιούνται. Έχει 3 φορές πιο δυνατές ίνες από το βαμβάκι με το 1/6 του κόστους, έχει μεγαλύτερη πυκνότητα, παράγει 4 φορές περισσότερη βιομάζα από το ξύλο.

Χρειάζεται όμως περαιτέρω έρευνα  και απόκτηση τεχνογνωσίας ώστε να ξεκινήσει αυτή η πολλά υποσχόμενη καλλιέργεια και στην Ελλάδα.

Επιμέλεια: Μαντέλη Μαρία

Πηγή:www.agronews.gr