Ο ιός έχει πολλά στελέχη. Το γνωστό στέλεχος Ο προκαλεί μικρές μαύρες σαν μελάνι κηλίδες στην κάτω πλευρά των φύλλων πατάτας. Το στέλεχος Ν προκαλεί μικρές έως μεγαλύτερες νεκρώσεις στα νεύρα του φύλλου στην κάτω πλευρά. Το στέλεχος NTN που προκαλεί τέτοιες νεκρώσεις στα νεύρα του φύλλου μπορεί επίσης να προκαλέσει δακτυλιωτές νεκρώσεις γύρω από την άκρη των βλαστών και τα φύτρα του κονδύλου. Είναι προς το παρόν το πιο επικίνδυνο και το πιο συχνό στέλεχος σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Εύρος ξενιστών:
Όλα τα ετήσια και πολυετή, καλλιεργούμενα και άγρια είδη του γένους Solanum είναι καταρχήν οι ξενιστές του ιού. Σοβαρές ζημιές γίνονται στην πατάτα, τον καπνό και την πιπεριά. Μερικά ζιζάνια από άλλες οικογένειες φυτών είναι ξενιστές, αλλά δεν έχουν ενδιαφέρον.
Εμφάνιση και σημασία:
Ο ιός Υ της πατάτας είναι διαδεδομένος σε όλο τον κόσμο. Εμφανίζεται πολύ συχνά σε καλλιέργειες πατάτας και είναι υπεύθυνος στο μεγαλύτερο μέρος για την μείωση της αναπαραγωγής της πατάτας.
Μπορεί να προκαλέσει κατά τη διάρκεια ενός έτους πάνω από 70 % πτώση στην απόδοση της καλλιέργειας πατάτας, και μπορεί να καταστρέψει εντελώς μερικές υπερβολικά ευαίσθητες ποικιλίες στους αγρούς. Μερικές παλαιότερες ποικιλίες, όπως Gülbaba, Ella, Hertha είναι τόσο ευαίσθητες στον ιό ώστε η καλλιέργειά τους είναι αδύνατη στους αγρούς, οι οποίοι είναι πλούσιοι σε οργανισμούς φορείς του ιού. Ο ιός Υ της πατάτας αν και δεν είναι ασθένεια καραντίνας, προκαλεί μεγαλύτερες απώλειες στην παραγωγή από μερικούς οργανισμούς που είναι σε καραντίνα.
Συμπτώματα και ασθένειες που συγχέονται: Τα συμπτώματα που προκαλεί ο ιός εξαρτώνται από το στέλεχος του ιού και την ευαισθησία της καλλιεργούμενης ποικιλίας. Το παλιότερα συχνό, σήμερα σπάνιο στέλεχος Ο προκαλεί συμπτώματα μόνο στα φύλλα. Οι ανθεκτικές και ανεκτικές ποικιλίες εμφανίζουν μόνο ένα ήπιο μωσαϊκό (κίτρινοι σχηματισμοί στα φύλλα, χωρίς περιοδικότητα). Στις ευαίσθητες ποικιλίες, τα φύλλα έχουν μικρές μαύρες σαν μελάνι κηλίδες στην κάτω επιφάνεια. Η πτώση των φύλλων είναι σπάνια, αλλά η απώλεια παραγωγής μπορεί να είναι σοβαρή.
Το πιο σημαντικό και επικίνδυνο στέλεχος Ν ευθύνεται συνήθως για την νέκρωση των φυτών πατάτας στον αγρό . Στις ανεκτικές ποικιλίες, ο ιός συνήθως προκαλεί μωσαϊκό τον πρώτο χρόνο. Αργότερα τα φύλλα αποκτούν καφέ έως μαύρου χρώματος, μικρά νεκρά νεύρα στην κάτω πλευρά (από αυτό το σύμπτωμα προέρχεται το όνομα Υ του ιού). Το υψηλό ποσοστό νεκρών νεύρων οδηγεί στη νέκρωση ολόκληρου του φύλλου. Η νέκρωση αρχίζει στα φύλλα της βάσης, τα ανώτερα φύλλα είναι μερικές φορές κίτρινα, συχνά με μωσαϊκό. Τα νεκρά φύλλα γυρίζουν προς τα κάτω και το φυτό μοιάζει με φοινικόδεντρο (εικόνα). Οι ποικιλίες (καταρχήν οι παλαιότερες, οι οποίες είναι ανθεκτικές στο στέλεχος Ο) είναι, πολύ συχνά ευαίσθητες στο στέλεχος Ν. Έτσι αυτό είναι ένα στέλεχος που έχει σπάσει την ανθεκτικότητα των ποικιλιών.
Το πιο κοινό και πιο επικίνδυνο στέλεχος NTN προκαλεί τα ίδια συμπτώματα στα φύλλα με το στέλεχος Ν. Το στέλεχος NTN μπορεί να σπάσει την αντίσταση των ποικιλιών, οι οποίες είναι ανθεκτικές στα άλλα στελέχη του ιού Υ της πατάτας. Αυτό το στέλεχος που σπάζει την αντίσταση επικράτησε τα τελευταία χρόνια και προκάλεσε σοβαρές ζημίες παντού. Το στέλεχος NTN προκαλεί αρχικά υαλώδη, αργότερα νεκρωτικούς δακτυλίους γύρω από την άκρη του βλαστού και τα φύτρα στο περίδερμα κονδύλου πατάτας . Αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται συχνά στις πολύ ευαίσθητες ποικιλίες. Οι λιγότερο ευαίσθητες και ανεκτικές ποικιλίες δεν έχουν καθόλου ή έχουν εξαιρετικά μικρούς δακτυλίους. Ο ιός Υ της πατάτας εμφανίζεται συνήθως μαζί με άλλους ιούς μωσαϊκών. Η παρουσία αυτών των ιών (ιός πατάτας M, N, A, S) συνήθως οδηγεί σε πολύ σοβαρότερα συμπτώματα. Τα προσβεβλημένα φυτά είμαι συχνά νάνα και πεθαίνουν πολύ γρήγορα. Η μόλυνση από αυτό το σύμπλεγμα των ιών μοιάζει συχνά με μια τρύπα στην καλλιέργεια (εξαιτίας του κενού που δημιουργείται από τον θάνατο των μολυσμένων φυτών).
Η μόλυνση από τον Υ της πατάτας μπορεί εύκολα να μπερδευτεί με τα παλαιότερα συμπτώματα που προκαλεί ο περονόσπορος (Phytophtora infestans). Ο ιός προκαλεί τα μικρές μαύρες κηλίδες (στέλεχος Ο) ή μικρά νεκρωτικά νεύρα (στελέχη Ν και NTN) στην κάτω επιφάνεια των φύλλων. Ο περονόσπορος δεν προκαλεί ποτέ αυτά τα συμπτώματα. Τα ξηρά φύλλα είναι συχνό σύμπτωμα, έτσι τα πράσινα φύλλα δίπλα στα νεκρά φύλλα πρέπει να παρατηρηθούν για την αναγνώριση. Ο περονόσπορος προκαλεί (καταρχήν κάτω από υγρές συνθήκες ή τις πρώτες πρωινές ώρες) όχι εύκολα ορατά άσπρα όρια στην κατεστραμμένη επιφάνεια των φύλλων. Ο περονόσπορος μολύνει συχνά ένα μέρος του φύλλου, ενώ άλλα μέρη του φύλλου παραμένουν υγιή. Η μόλυνση από ιό της πατάτας εμφανίζεται συνήθως σε ολόκληρο το φύλλο.
Ο κύκλος της ασθένειας:
Το παθογόνο διαχειμάζει στον πατατόσπορο, και στα πολυετή φυτά της οικογένειας Solanaceae. Για τη διάδοση χρειάζεται η επίδραση του φορέα. Οι φορείς είναι οι αφίδες. Είτε οι αφίδες της πατάτας (Aulachortum solani) είτε άλλα είδη (καταρχήν οι Myzus persicae) είναι φορείς, οι Myzus persicae είναι οι πιο συνηθισμένες και πιο αποτελεσματικές.
Ο ιός Υ της πατάτας έχει μη έμμονη μετάδοση. Μετά τη μόλυνση, ο ιός πηγαίνει στους κονδύλους μέσω του βλαστού, αλλά μόνο το στέλεχος NTN προκαλεί ορατά συμπτώματα στους κονδύλους.
Έλεγχος:
Η χρήση ανθεκτικών ποικιλιών είναι ο ευκολότερος και αποτελεσματικότερος τρόπος ελέγχου. Μερικές ποικιλίες, όπως Santé, Snow-flake, Lilla είναι απολύτως ανθεκτικές σε όλα τα γνωστά στελέχη αυτού του ιού.
Η χρήση του πιστοποιημένου πατατόσπορου είναι χρήσιμη επίσης. Η περιεκτικότητα σε ιούς του σπόρου πιστοποιείται ότι βρίσκεται κάτω από ένα αρκετά χαμηλό επίπεδο. Αργότερα μπορεί να μολυνθεί, κατά τη διάρκεια της βλάστησης, αλλά η ζημιά εξαρτάται από τη χρησιμοποιούμενη ποικιλία.
Η καταστροφή των στελεχών αποτελεί καλό έλεγχο στην καλλιέργεια πατάτας. Αποτρέπει τη μόλυνση των κονδύλων η οποία αρχίζει από τα μολυσμένα φύλλα.
Η κάλυψη του πατατόσπορου με εντομοκτόνα (Gaucho, Prestige) και ο ψεκασμός εντομοκτόνου δεν έχουν καμία επίδραση, επειδή ο ιός δεν είναι έμμονος και μπορεί να διαδοθεί μέσα σε ένα λεπτό, πριν θανατωθεί ο φορέας του από το εντομοκτόνο.
Ο έλεγχος των πολυετών σολανωδών ζιζανίων, όπως Solanum dulcamara, Licium halimifolium είναι μια καλή μέθοδος ελέγχου στην καλλιέργεια πατάτας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου