Η μεσογειακή διατροφή έφυγε από το πιάτο μας.

Οι Έλληνες ξοδεύουν τα χρήματά τους σε τρόφιμα που φορτώνουν τον οργανισμό με «κακά» λίπη, αλάτι και ζάχαρη, με αποτέλεσμα σε ποσοστό 75% να είναι σήμερα υπέρβαροι ή παχύσαρκοι- ποσοστό που μας κατατάσσει «πρωταθλητές» στην Ευρώπη!

Αυτό είναι το συμπέρασμα ερευνητών οι οποίοι μελέτησαν τις αλλαγές στη διατροφή των Ελλήνων και των υπολοίπων Ευρωπαίων, διαπιστώνοντας ότι η μεσογειακή διατροφή «αργοπεθαίνει» στη χώρα μας.

Αρκεί κανείς να αναλογιστεί ότι η κατανάλωση λίπους κατά τη δεκαετία του ΄60 δεν ξεπερνούσε το 30% της συνολικής ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης. Σαράντα χρόνια μετά, το σκηνικό έχει αλλάξει άρδην: το αντίστοιχο ποσοστό αγγίζει το 40%, ξεπερνώντας κατά πολύ τις συστάσεις των ειδικών.

Μάλιστα, απ΄ ό,τι φαίνεται, τόσο στην Ελλάδα όσο και στις λοιπές ευρωπαϊκές χώρες οι οδηγίες των γιατρών και των διατροφολόγων δεν εφαρμόζονται: τα κορεσμένα, δηλαδή τα «κακά», λίπη, κερδίζουν ολοένα και περισσότερο έδαφος στην καθημερινή διατροφή.

Το αλάτι υπάρχει παντού!

Ανησυχητικά είναι τα στοιχεία όμως και σε ό,τι αφορά την κατανάλωση αλατιού. Το 1963 οι Έλληνες κατανάλωναν 1.671 χιλιοστογραμμάρια αλατιού την ημέρα, σήμερα όμως η προσλαμβανόμενη ποσότητα έχει σχεδόν διπλασιαστεί! Και, σαφώς, σημαντικό ρόλο στη στροφή αυτήν έχει διαδραματίσει η κυκλοφορία στην αγορά τροφίμων που... κρύβουν απροσδιόριστες ποσότητες αλατιού!

Μάλιστα είναι ενδεικτικό το γεγονός ότι σήμερα, λόγω της βιομηχανοποίησης των τροφίμων, το «άλας της ζωής» βρίσκεται ακόμα και σε τρόφιμα που ουδείς θα φανταζόταν ότι περιέχουν αλάτι, όπως παραδείγματος χάριν στη σοκολάτα και στα γλυκά μπισκότα.

«Τα τελευταία 45 χρόνια, η διάσημη διατροφική φιλοσοφία που βασίζεται στην κατανάλωση άφθονων φρέσκων φρούτων και λαχανικών, δημητριακών και ελαιολάδου “αργοπεθαίνει” στην πατρίδα της», δηλώνει ο Γιόζεφ Σμιτχούμπερ, οικονομολόγος του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ - υπεύθυνος της έρευνας.

Για να καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα, ο κ. Σμιτχούμπερ υπολόγισε τα διαθέσιμα τρόφιμα (βάσει της εγχώριας παραγωγής και των εισαγωγών) σε κάθε μία από τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. των «15». Βάσει αυτών, υπολόγισε τα «καλά» και τα «κακά» λιπαρά που αναλογούν σε κάθε πολίτη, καθώς επίσης και τη ζάχαρη, το αλάτι, τα φρούτα και τα λαχανικά.

Έτσι, παρ΄ ό,τι οι υδατάνθρακες (ψωμί, ρύζι, ζυμαρικά, δημητριακά, πατάτες) αποτελούν τη βάση της μεσογειακής διατροφικής πυραμίδας, οι Έλληνες έχουν αρχίσει να χαράσσουν έναν διαφορετικό και σαφώς πιο ανθυγιεινό διατροφικό δρόμο, αντικαθιστώντας τους με λίπη (κόκκινο κρέας, αλλαντικά, γλυκά κ.ά.). Η αλλαγή αυτή σύμφωνα με τους ερευνητές οφείλεται όχι μόνο στην αύξηση του εισοδήματος, αλλά και στο γεγονός ότι τα σούπερ μάρκετ αλλά και τα ταχυφαγεία ξεφυτρώνουν στις γειτονιές σαν τα... μανιτάρια!

Κολλημένοι στον καναπέ

Την ίδια στιγμή όμως οι άνθρωποι χρειάζονται λιγότερες θερμίδες, αφού ασκούνται λιγότερο και κάνουν καθιστική ζωή. Έτσι εξηγείται άλλωστε και το γεγονός ότι τρεις στους τέσσερις Έλληνες είναι παχύσαρκος ή υπέρβαρος, αναλογία που δίνει στη χώρα μας μία ακόμη θλιβερή πρωτιά σε σχέση με την υπόλοιπες χώρες-μέλη της Ευρώπης των «15».

«Είναι γεγονός ότι πάμε από το κακό στο χειρότερο και η μελέτη αυτή δείχνει αυτήν τη τάση. Πριν από τρεις δεκαετίες η κατανάλωση κρέατος δεν ξεπερνούσε τα 35 γραμμάρια ημερησίως, σήμερα όμως έχει τετραπλασιαστεί. Κι όλα αυτά ενώ σειρά μελετών δείχνει ότι το κρέας και τα αλλαντικά αυξάνουν τον κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου από 30% έως και 60%. Όσο όμως αυξάνεται το εισόδημα των πολιτών και όσο αυξάνονται οι εισαγωγές εκείνων των τροφίμων που είναι πλούσια σε θερμίδες και κορεσμένα λίπη, τόσο περισσότερο τρεφόμαστε ανθυγιεινά», τονίζει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής προληπτικής Ιατρικής και Διατροφής, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης κ. Αντώνης Καφάτος.

Τα καλά νέα, σύμφωνα με την ίδια μελέτη, είναι πως παράλληλα έχει αυξηθεί και η προσφορά φρούτων και λαχανικών. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει, σύμφωνα με τους ειδικούς, πως οι Έλληνες τα καταναλώνουν κιόλας!

Ειδικότερα, πριν από τέσσερις δεκαετίες αναλογούσαν όσον αφορά τη χώρα μας 688 γραμμάρια φρούτων και λαχανικών σε κάθε πολίτη. Σήμερα, οι ποσότητες που μπορεί να αγοράσει κανείς έχουν διπλασιαστεί, και μάλιστα στα σούπερ μάρκετ και στα οπωροπωλεία υπάρχει πλέον μεγάλη ποικιλία. Κι όμως, παρά το ότι για κάθε Έλληνα αναλογούν με συντηρητικούς υπολογισμούς 400 κιλά φρούτων και λαχανικών τον χρόνο, τα 255 κιλά καταλήγουν στα... σκουπίδια, σύμφωνα με όλες τις σχετικές έρευνες.

Αυτός είναι και ο λόγος που, σύμφωνα με τους ειδικούς, τα καρδιαγγειακά προβλήματα αποτελούν τη βασική αιτία για περίπου τους μισούς θανάτους (48%) στην Ελλάδα.

«Τα εμφράγματα, τα εγκεφαλικά επεισόδια, ο διαβήτης ακόμη και ο καρκίνος στο πάγκρεας έχουν άμεση σχέση με τη διατροφή και την έλλειψη σωματικής άσκησης», προσθέτει στα «ΝΕΑ» ο κ. Καφάτος.

Το ελαιόλαδο

Τουλάχιστον, σε ό,τι αφορά το ελαιόλαδο αυτό παραμένει ψηλά στις προτιμήσεις των Ελλήνων, γεγονός που δεν παρηγορεί όμως τους επιστήμονες αφού οι μεσογειακές χώρες φαίνεται τελικά να γυρίζουν την πλάτη τους στη μεσογειακή διατροφή- παρά το ότι πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν ότι δρα ευεργετικά όσον αφορά την καλή λειτουργία της καρδιάς και αποτελεί ασπίδα προστασίας κατά της εμφάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου.

Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ