Το μισό εισόδημα έχουν οι Έλληνες ελαιοπαραγωγοί σε σχέση με τους Ευρωπαίους.

Έλλειψη ανταγωνιστικότητας παρουσιάζει η Ελλάδα ως προς την επιχειρηματική άσκηση της ελαιοκομίας, δηλαδή με απλά λόγια υπάρχουν εκμεταλλεύσεις που δεν βγάζουν καν κέρδος!

Αυτό και άλλα πολλά συμπεράσματα, που πρέπει να μελετηθούν εις βάθος, προκύπτουν από μελέτη την οποία δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στοιχεία που συγκέντρωσε η βάση δεδομένων FADN (Farm Accountancy Data Network), τα οποία προέρχονται από τη Eurostat και τις εθνικές αρχές των κρατών μελών. Στο πλαίσιο αυτής, εξετάστηκε η κατάσταση κατά τη διάρκεια της δεκαετίας 2000-2009 στις βασικές ελαιοπαραγωγούς χώρες Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα. Βασικό συμπέρασμα και για τις τρεις χώρες: η οικονομική κατάσταση των ελαιοκομικών εκμεταλλεύσεων υποβαθμίστηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της περιόδου που μελετήθηκε…

Δεν είναι περίεργο το εύρημα, όπως προκύπτει απ’ όσα μετέφρασε ο γράφων, ότι οι πλέον ανταγωνιστικές από πλευράς παραγωγικότητας φάρμες βρίσκονται στην Ισπανία, κυρίως διότι είναι μεγάλες αλλά και επειδή η αποδοτικότητα της εργασίας (ας την πούμε παραγωγικότητα) είναι μεγαλύτερη. Η γενική εικόνα της Ισπανίας, όμως, είναι απογοητευτική διότι ενώ η παραγωγικότητα και το μέγεθος των εκμεταλλεύσεων έμειναν σταθερά κατά τη διάρκεια της προαναφερθείσας δεκαετίας, οι τιμές παραγωγού (στην Ισπανία πουλάνε ελιές για ελαιοποίηση) και οι επιδοτήσεις μειώθηκαν. Το εισόδημα στην Ισπανία μειώθηκε κατά το ένα τρίτο σε ονομαστικές τιμές!

Οι Ιταλοί παραγωγοί ελαιολάδου (στην Ιταλία πουλάνε ελιές για λάδι ή ελαιόλαδο ή και τα δύο οι παραγωγοί), που έχουν ως πλεονέκτημά τους το made in Italy και την εμπορική φήμη των ελαιολάδων τους, ήταν οι πιο πετυχημένοι όλων: τα περιθώρια κέρδους αυξήθηκαν και το εισόδημα παρέμεινε σχετικά σταθερό κατά την περίοδο 2000-2009. Οι κυριότεροι λόγοι ήταν η σημαντική άνοδος τιμών και οι περιορισμένες αυξήσεις συνολικού κόστους ανά τόνο. Οι παραγωγοί ελιάς προς ελαιοποίηση, όμως, και όσοι πουλάνε ελιές και ελαιόλαδο, είχαν την ίδια μοίρα με τους Ισπανούς.

Στην Ελλάδα, μεταξύ 2000 και 2005 οι εκμεταλλεύσεις που παράγουν ελαιόλαδο εμφάνισαν σημαντική αύξηση στα περιθώρια κέρδους και τους δείκτες εισοδήματος και πτώση από το 2005 έως το 2009. Αυτές οι εξελίξεις οφείλονταν στις τιμές, την παραγωγικότητα της εργασίας και το κόστος ανά τόνο. Επισημαίνεται πως, σύμφωνα με την έκθεση, οι παραγωγοί στην Ελλάδα έχουν οικογενειακές εκμεταλλεύσεις σε μεγάλο ποσοστό, με σχετικά μικρό βαθμό επαγγελματισμού. Μ’ άλλα λόγια, έχουν τα χωράφια τους για να βγάζουν λάδι και να το τρώνε!

Σε όλες τις χώρες, η τάση όσον αφορά στο εισόδημα των ελαιοκομικών εκμεταλλεύσεων υπήρξε χειρότερη από τον εθνικό μέσον όρο κατά την περίοδο 2000-2009, ενώ σε σχέση με άλλες μορφές γεωργίας, η τάση για την ελαιοκομία ήταν η χειρότερη ή η δεύτερη από το τέλος!

Κατόπιν όλων αυτών, πώς να μην προτείνει σχέδιο ανάταξης του ελαιοκομικού τομέα ο επίτροπος Γεωργίας Ντατσιάν Τσιολός!

ΕΧΟΥΜΕ ΣΧΕΔΟΝ ΤΟ ΜΙΣΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ…

Σύμφωνα με τη μελέτη της Κομισιόν, το μέσο εισόδημα των ισπανικών και ιταλικών εκμεταλλεύσεων που παράγουν ελαιόλαδο είναι περίπου 12.000-13.000 ευρώ ανά μονάδα εργασίας (αυτή ισοδυναμεί με ένα άτομο που απασχολείται πλήρως στην εκμετάλλευση) κατ’ έτος, ενώ στην Ελλάδα περίπου 7.000 ευρώ.

Η μελέτη αναφέρει ότι «το υψηλό εισόδημα συνδέεται με μεγάλους ελαιώνες, χαμηλή συμμετοχή της οικογενειακής εργασίας στη συνολική εργασία που απαιτείται (σ.σ. επιχειρηματική εκμετάλλευση, δηλαδή), υψηλότερες επιδοτήσεις και πάνω από όλα μεγαλύτερη παραγωγικότητα εργασίας. Στην Ιταλία, συνδέεται επίσης με καλύτερες αποδόσεις και στην Ελλάδα με καλύτερες αποδόσεις και υψηλότερες τιμές».

Οι εκμεταλλεύσεις είναι μεγαλύτερες στην Ισπανία με μέσον όρο 12 εκτάρια (ένα εκτάριο ίσον με δέκα στρέμματα), ενώ στην Ελλάδα ο μέσος όρος είναι 3 εκτάρια και στην Ιταλία 3-5. Στην Ελλάδα όπου οι φάρμες είναι πολύ μικρές, το μερίδιο οικογενειακής εργασίας είναι πολύ υψηλό.

Στη χώρα μας, οι Περιφέρειες Ηπείρου, Πελοποννήσου και Νήσων Ιονίου τα πήγαν χειρότερα από πλευράς εισοδήματος, ενώ πιο δυναμικές ήταν οι Περιφέρειες Στερεάς Ελλάδας, Νήσων Αιγαίου και Κρήτης. Η μελέτη αναφέρει όμως και τα εξής για την πατρίδα μας: «Ανησυχητικά, το ποσοστό εκμεταλλεύσεων που δεν παρήγαγαν εισόδημα από τη γεωργία αυξήθηκε αυτή την περίοδο και ιδιαιτέρως από το 2005 και μετά».

ΟΙ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΜΑΣ ΠΩΣ ΤΑ ΠΗΓΑΝ;

Μέσα σε κάθε Περιφέρεια και ομάδα Περιφερειών υπάρχουν ανισότητες στο εισόδημα, για τις οποίες ευθύνονται η ποιότητα των προϊόντων, το κατά πόσον είναι επαγγελματική η εκμετάλλευση κ.λπ. Για την περίοδο 2008-2009, όσον αφορά στο εισόδημα οικογενειακής εκμετάλλευσης ανά οικογενειακή μονάδα εργασίας, η Μεσσηνία – ιδιαίτερη πατρίδα του γράφοντος - βρέθηκε στην κατηγορία μεταξύ 5.000 και 10.000 ευρώ. Η Λακωνία βρισκόταν στο παρακάτω σκαλί, μεταξύ 0 και 5.000, ενώ Ηράκλειο, Ρέθυμνο και Λασίθι στην ίδια κατηγορία με τη Μεσσηνία, όπως φαίνεται σε σχετικό χάρτη. Στην κατηγορία 10.000-15.000 βρίσκονταν τα Χανιά και η Αργολίδα. Τέλος, Λέσβος και Αιτωλοακαρνανία ήταν στα ίδια με τη Μεσσηνία.

Κώστας Κοντοθανάσης

Πηγή: olivenews.gr