Καινοτομία είναι η λέξη κλειδί για την Αγροτική Ανάπτυξη στη νέα Προγραμματική Περίοδο .

Η καινοτομία στον τομέα της αγροτικής παραγωγής αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα και εντάσσεται σε όλα τα μέτρα της πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη κατά την επόμενη Προγραμματική Περίοδο (2014 – 2020). Η καινοτομία μπορεί να είναι τεχνολογική, οργανωτική ή κοινωνική και να βασίζεται σε παραδοσιακές ή νέες πρακτικές. Αυτό τονίστηκε στο 3ο Συνέδριο του Εθνικού Αγροτικού Δικτύου με θέμα: «Δικτύωση

και Καινοτομία» που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα (9/12/2013) στην Αθήνα. Στο Αγροτικό Δίκτυο συμμετέχουν αντιπροσωπευτικοί φορείς του γεωργικού, αγροδιατροφικού τομέα, Επιμελητήρια, Ερευνητικά Κέντρα, περιβαλλοντικές οργανώσεις, Ομάδες Τοπικής Δράσης LEADER, καθώς και Υπηρεσίες του ΥπΑΑΤ και ΥΠΕΚΑ, που είναι αρμόδιες για τη διαχείριση και εφαρμογή Μέτρων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ).

Ως καινοτόμο μπορεί να χαρακτηριστεί αυτό που: είναι «νέο» σε μια περιοχή της ΕΕ, έστω και αν ήδη εφαρμόζεται σε μια άλλη και μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία. Η Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας (ΕΣΚ) για τη γεωργική παραγωγικότητα και βιωσιμότητα, καθιερώνεται για πρώτη φορά μέσα από τον Κανονισμό Αγροτικής Ανάπτυξης (δεύτερο Πυλώνα) για την περίοδο (2014 – 2020) και αποσκοπεί στην προώθηση μιας ανταγωνιστικής και βιώσιμης γεωργίας που θα «παράγει περισσότερα χρησιμοποιώντας λιγότερα».

Στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της νέας Περιόδου οι ενδιαφερόμενοι φορείς θα έχουν την ευκαιρία να συνεργαστούν σχηματίζοντας Επιχειρησιακές Ομάδες γύρω από ένα καινοτόμο προϊόν ή μια καινοτόμο πρακτική.

Στόχος της είναι η σύνδεση της έρευνας με την εφαρμογή, μέσω της συνεργασίας μεταξύ φορέων όπως είναι γεωργοί, σύμβουλοι, επιχειρήσεις, πανεπιστήμια, ή άλλα ερευνητικά ιδρύματα, ΜΚΟ. Οι τομείς εφαρμογής της ΕΣΚ μπορεί να αφορούν:

Στην πρωτογενή παραγωγή

Στη διαχείριση πόρων

Στη βιο-οικονομία

Στις βιώσιμες αλυσίδες εφοδιασμού

Στην ποιότητα και ασφάλεια τροφίμων

Σημαντικά εργαλεία για την προώθηση της καινοτομίας κατά τη νέα περίοδο εκτός από την ΕΣΚ για τη γεωργική παραγωγικότητα και βιωσιμότητα (που αποτελεί νέο εργαλείο), θα είναι και μια σειρά μέτρων αγροτικής ανάπτυξης, όπως:

Η συνεργασία

Η μεταφορά γνώσης

Οι συμβουλευτικές υπηρεσίες

Οι Ομάδες Παραγωγών

Τα Συστήματα Ποιότητας

Επενδυτικά Μέτρα (που αφορούν Σχέδια Βελτίωσης, Μεταποίηση, Εμπορία και Ανάπτυξη Γεωργικών Προϊόντων και στις επενδύσεις στη Δασοπονία).

Μέτρα προώθησης της καινοτομίας

1) Μεταφορά γνώσης και ενημέρωσης

Αντιμετώπιση αναγκών των απασχολούμενων στους τομείς της γεωργίας, των τροφίμων και της δασοπονίας για ενημέρωση και επαγγελματική κατάρτιση, ώστε να καταστούν ικανοί να αναλάβουν ή να συμμετάσχουν σε καινοτόμες δράσεις

2) Συμβουλευτικές υπηρεσίες

Παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών για βελτίωση των χρηματοοικονομικών και περιβαλλοντικών επιδόσεων

3) Επενδύσεις

Ενίσχυση, μεταξύ άλλων, καινοτόμων έργων βελτίωσης γεωργικών εκμεταλλεύσεων, μεταποίησης, εμπορίας και ανάπτυξης υποδομών στον τομέα της γεωργίας, καθώς και τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Σε περιπτώσεις δράσεων των Επιχειρησιακών Ομάδων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκή Σύμπραξη Καινοτομίας, τα ποσοστά ενίσχυσης φτάνουν μέχρι 90%.

4) Συνεργασία

Συνεργασία μεταξύ δύο ή παραπάνω εμπλεκόμενων φορέων στη γεωργία, την αλυσίδα τροφίμων ή τη δασοπονία. Στόχος είναι η δημιουργία συσπειρώσεων (cluster) και δικτύων. Ειδικότερα μέσα από το μέτρο αυτό προβλέπεται:

Ανάπτυξη δράσεων προσαρμογής προϊόντων και διαδικασιών σε νέες συνθήκες

Δράσεις για την ανάπτυξη νέων προϊόντων

Οριζόντια και κάθετη συνεργασία μεταξύ φορέων της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων

Συνεργασία μεταξύ μικρών επιχειρήσεων τουρισμού (αγροτουρισμού)

Συλλογικές δράσεις για την κλιματική αλλαγή, το περιβάλλον, τη βιομάζα, προγράμματα διαχείρισης δασών

Συνεργασία για την κοινωνική γεωργία.

Στη διάρκεια του συνεδρίου, μέσα από τη διενέργεια συμμετοχικής διαδικασίας, κατατέθηκαν ερωτήματα στα οποία οι σύνεδροι καλέστηκαν να δώσουν τις απαντήσεις τους. Κάποια από τα ερωτήματα ήταν τα εξής:

1) Ποιοι είναι οι φορείς που μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία Επιχειρησιακών Ομάδων;

Στις απαντήσεις αναφέρθηκαν μεταξύ άλλων ότι θα μπορεί να είναι: οι ΟΤΔ (Ομάδες Τοπικής Δράσης), Περιφερειακά Συμβούλια Καινοτομίας, Ερευνητικά και Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, Διεπαγγελματικές Οργανώσεις κ.α.

2) Για ποιο λόγο θα συμμετείχαν οι εν δυνάμει ενδιαφερόμενοι σε μια Επιχειρησιακή Ομάδα;

Στις απαντήσεις οι περισσότεροι αναφέρθηκαν στα οικονομικά κίνητρα. Ακόμη επισημάνθηκε η καλύτερη πληροφόρηση και οι καλές προοπτικές που δίνονται μέσα από μια συνεργασία.

3) Τι είδους στήριξη μπορεί να παρέχει το εθνικό δίκτυο ΕΣΚ για την προώθηση της καινοτομίας;

Οι περισσότεροι απάντησαν για τη διευκόλυνση διακρατικής συνεργασίας για την προώθηση της καινοτομίας. Επίσης ενημέρωση και διασφάλιση των πνευματικών δικαιωμάτων.

Σταύρος Παϊσιάδης

Πηγή:www.agrotypos.gr