Μειωμένα αποθέματα, αύξηση κατανάλωσης και παραγωγής στο ρύζι.

Παραγωγή ελαφρώς αυξημένη σε σχέση με το περασμένο έτος, κατανάλωση σε υψηλότερα επίπεδα, αλλά και αποθέματα με τάση μείωσης, καταγράφει έκθεση της συμβουλευτικής επιτροπής για το ρύζι, που συνεδρίασε πρόσφατα στις Βρυξέλλες, με συμμετοχή της ΠΑΣΕΓΕΣ.

Όπως αναφέρεται σε έκθεση που προέκυψε κατά τη συνάντηση της Συμβουλευτικής Επιτροπής για το ρύζι, η οποία πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 8 Μαρτίου, με

συμμετοχή του στελέχους της ΠΑΣΕΓΕΣ, κας Δήμητρας Μάρδα: «εκπρόσωπος της Γενικής Διεύθυνσης Γεωργίας παρουσίασε τις κυριότερες εξελίξεις στην παγκόσμια και την Ευρωπαϊκή αγορά ρυζιού.  Η εμπορική  περίοδος 2011/12 χαρακτηρίσθηκε από την έξαρση των εξαγωγών της Ινδίας (στους 10,25 εκ τ. , +121%[1]) αλλά και του Βιετνάμ (στους 7,7 εκ τ. , +10%) ενώ πτώση παρουσίασαν οι εξαγωγές της Ταϋλάνδης (στους 6,95 εκ τ., -35%) λόγω του εκεί συστήματος παρεμβάσεων. Εντυπωσιακή άνοδο κατέγραψαν οι εισαγωγές της Κίνας (στους 2,5 εκ τ., έναντι 0,6 εκ. τ. της προηγούμενης περιόδου). Εν τούτοις η κατανάλωση στη χώρα αυτή αυξήθηκε  περισσότερο από τις εισαγωγές  (κατά 4,6 εκ. τ).

Σημειωτέον ότι η Κίνα διενεργεί πολλούς μικρούς διαγωνισμούς για τις προμήθειές της , ασκώντας με αυτό τον τρόπο μικρότερη πίεση στις τιμές».

Η παγκόσμια παραγωγή ρυζιού κατά το εμπορικό έτος 2012/13 προβλέπεται  να ανέλθει στα 466 εκ τ. ισοδύναμου λευκασμένου ρυζιού ,  στο ίδιο δηλαδή περίπου ύψος (+0,65%) με αυτό της προηγούμενης περιόδου. Η κατανάλωση προβλέπεται λίγο μεγαλύτερη της παραγωγής, στους 468 εκ τ. , τα παγκόσμια αποθέματα  προβλέπονται λίγο μειωμένα (-1,9%) στους  103 εκ τ.  αλλά  παραμένουν πολλαπλάσια της συνολικά εμπορευόμενης ποσότητας (36 εκ. τ.)  των κύριων εμπορικών εταίρων (όλες οι ποσότητες σε ισοδύναμο λευκασμένο ρύζι) .

Καθ’ όλη τη περίοδο Σεπτ 2012- Φεβρ 2013 , οι προβλέψεις για την παραγωγή ήταν σταθερές με συνέπεια την σταθερότητα  των τιμών. Ειδικότερα, στη διεθνή αγορά (FOB σε $/τόνο ισοδύναμου λευκασμένου), αρχές Μαρτίου 2013 διαμορφώνονται δύο ζώνες τιμών ρυζιού: ΗΠΑ και Ταϋλάνδης υψηλότερα και Ινδίας & Βιετνάμ χαμηλότερα. Καταγράφονται οι εξής τιμές: Indica «ΗΠΑ μακρόσπερμο 4%» στα 629$/τ, Indica «Thai 100% B» στα 555 $/τ. ,  Indica «Βιετνάμ 5%» στα 405 $/τ. και του Indica «Ινδίας 5%» στα 450$/τ., ενώ στο ρύζι Basmati οι τιμές κυμάνθηκαν από 1350 έως 1550$/τ.

Οι τιμές

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης «κατά το ίδιο χρονικό διάστημα ( αρχές Μαρτίου 2013) στην Ευρωπαϊκή αγορά  οι τιμές ρυζιού παρουσιάζουν επίσης σταθεροποίηση και ανήλθαν: το Ελληνικό paddy Japonica   στα 295 /τ. (έναντι 320€/τ.προ 4μήνου), το Ιταλικό  στα 293/τ. (έναντι 306€/τ. προ 4μήνου) , το Ισπανικό στα 294€/τ. (έναντι 285€/τ. προ 4μήνου) το Πορτογαλικό στα 300€/τ. και  αντίστοιχα το Ελληνικό  paddy Indica στα 290 €/τ. (έναντι 280 €/τ. προ 4μήνου), το Ιταλικό στα 293€/τ., το Ισπανικό και Πορτογαλικό στα  275€/τ. Οι τιμές λευκασμένου ρυζιού στην Ευρωπαϊκή αγορά (αρχές Μαρτίου 2013) κυμάνθηκαν μεταξύ 500 και 600 €/τ.».

Με βάση τα εκδοθέντα πιστοποιητικά εισαγωγών  6μήνου  2012/13 , ερωτηματικά προκαλεί η  έξαρση που καταγράφεται στις Κοινοτικές εισαγωγές θραυσμάτων ρυζιού (+42%, στους 167 χιλ τ.). Οι Κοινοτικές εισαγωγές ρυζιού κατά το ίδιο διάστημα  παρουσίασαν μείωση (-2,2%) στις 434 χιλ τ. ισοδύναμου λευκασμένου σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο. Ειδικότερα, καταγράφεται αύξηση των εισαγωγών Japonica (+49%, στους 53 χιλ τ. και μείωση του Indica (-6,7%, στους 380 χιλ. τ.) αν και οι εισαγωγές αποφλοιωμένου Basmati είναι αυξημένες κατά 15,7%. Μείωση καταγράφεται και στις αντίστοιχες εξαγωγές (-12,8%, στους 86 χιλ τ. ισοδύναμου λευκασμένου), η οποία οφείλεται κυρίως στη μείωση του αποφλοιωμένου Japonica (-80%, στους 5 χιλ τ.).

Εκτάσεις

Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕ  για το έτος 2012 καταγράφεται μικρή μείωση των εκτάσεων ορυζοκαλλιέργειας κατά 2,1% και ειδικότερα: οριακή αύξηση των εκτάσεων Japonica στα 3,2 εκ στρέμματα και μείωση των εκτάσεων Indica στα 1,47 εκ στρέμματα (-7%) σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Όσον αφορά στην εμπορεύσιμη παραγωγή του 2012, εκτιμάται μικρή αύξηση κατά 1,2% οφειλόμενη στην αυξημένη παραγωγή Japonica  (3%, στους 1164 χιλ τ. ισοδύναμου λευκασμένου).

Όπως αναφέρει η κα Δήμητρα Μάρδα «κατά τη συζήτηση, οι εκπρόσωποι των παραγωγών και  της βιομηχανίας διαμαρτυρήθηκαν για τον αθέμιτο ανταγωνισμό που δέχεται το Κοινοτικό ρύζι από το εισαγόμενο, δεδομένου ότι ο Ευρωπαίος παραγωγός υπόκειται σε αυστηρούς κανόνες  για τη ασφαλή παραγωγή, και την περιβαλλοντική προστασία ενώ ταυτόχρονα πιέζεται από την αύξηση του κόστους παραγωγής. Ζητήθηκαν αυξημένοι έλεγχοι σε όλες τις εισαγωγές , ώστε να μη παραβιάζονται τα Κοινοτικά πρότυπα. Επισημάνθηκε επίσης  η ασφυκτική πίεση που δέχονται οι Ευρωπαίοι εταίροι από την σχέση ισοτιμίας $- € (το «ισχυρό» ευρώ). Η Κοινότητα (τα Υπ. Οικ)  θα πρέπει να διαμαρτυρηθεί για την υποτίμηση του $».

Φυτοϋγειονομικά θέματα  και  ήσσονος σημασίας χρήσεις (minor uses)

Όπως αναφέρθηκε, τέλη Μαΐου του τρέχοντος έτους αναμένεται  η δημοσίευση  της έκθεσης της ΕΕ για τη δυνατότητα  θέσπισης  ενός χρηματοδοτικού κεφαλαίου  για τις ήσσονος σημασίας χρήσεις.

Κατά τη συζήτηση προτάθηκε η συγκρότηση μιας τεχνικής Ομάδας με συμμετοχή της COPA και των εθνικών Διοικήσεων, η οποία θα επισημαίνει τις ανάγκες κάθε κράτους – μέλους σε δραστικές ουσίες.

Η ΚΑΠ μετά το 2013

Ο εκπρόσωπος της Κοινότητας παρουσίασε το χρονοδιάγραμμα των συνεδριάσεων καθώς άμεσα επίκεινται εξελίξεις. Επίσης, εξήγησε την αυξημένη βαρύτητα των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων της ΕΕ (delegated acts) έναντι των εφαρμοστικών (implemented acts), δεδομένου ότι οι νέες κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις  θα υιοθετούνται χωρίς τη σύγκλιση Διαχειριστικών επιτροπών, μετά από διαβούλευση με ομάδα ειδικών (experts), η οποία  έχει συμβουλευτικό και όχι δεσμευτικό χαρακτήρα,  ενώ πριν τεθούν σε ισχύ το Συμβούλιο και το Ε.Κ. θα έχουν ολιγόμηνο περιθώριο υποβολής ενστάσεων. Επομένως, έχει μεγάλη σημασία ποιες πράξεις θα εκχωρηθούν τώρα στην ΕΕ σαν «κατ’ εξουσιοδότηση». Η Νέα ΚΑΠ θα ισχύσει από το 2015, ενώ θα υπάρξει Κανονισμός με μεταβατικές διατάξεις.

Κατά τη συζήτηση εκπρόσωπος των παραγωγών έθεσε το πρόβλημα του υψηλού κόστους παραγωγής του ρυζιού, της έλλειψης  φυτοπροστατευτικών και της ανάγκης για πρόσθετη ενίσχυση.

Διμερείς συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου

Σε εξέλιξη  ευρίσκονται  διμερείς διαπραγματεύσεις μεταξύ ΕΕ και Ινδίας & Βιετνάμ, ΕΕ και ΗΠΑ, ΕΕ και Ταϋλάνδης & Μυανμάρ, ΕΕ και Περού & χωρών της Νότιας Αμερικής. Σήμερα οι εξαγωγές των ΗΠΑ προς την ΕΕ καλύπτουν τις ποσοστώσεις τους, ενώ  από τεχνικής πλευράς  υπόκεινται σε περιορισμό  λόγω Γ.Τ.Ο.

Από πλευράς ΠΑΣΕΓΕΣ  Συμμετείχε και ο Πρόεδρος του Α’ Αγροτικού Συνεταιρισμού     Χαλάστρας κ. Λεωνίδας Κουιμτζής.

Επιμέλεια: Αλέξανδρος Μπίκας

Πηγή: FAS/USDA Έκθεση Μαρτίου 2013