Δυσενεξία στην λακτόζη.

Έχει γραφτεί από Πετρίδη Κατερίνα

Από τα σύνδρομα κακής απορρόφησης υδατανθράκων το συνηθέστερο είναι το σύνδρομο κακής απορρόφησης της λακτόζης. Πρόκειται για παθολογική κατάσταση και μπορεί να οφείλεται:

Σε εκ γενετής έλλειψη του ενζύμου λακτάση. Η λακτάση είναι συστατικό του εντερικού υγρού και διασπά το δισακχαρίτη λακτόζη του γάλακτος και των προϊόντων του σε ένα μόριο γλυκόζης και

ένα μόριο γαλακτόζης, δηλαδή σε δύο μόρια μονοσακχαριτών, τα οποία στη συνέχεια απορροφούνται. Πρόκειται για σπάνια περίπτωση, η οποία οφείλεται σε γενετική ανωμαλία που εμφανίζεται μετά τη γέννα και αν δεν διαγνωσθεί έγκαιρα μπορεί να είναι και θανατηφόρα.

Σε πρωτοπαθή έλλειψη λακτάσης. Πρόκειται για την πιο συνηθισμένη κατάσταση, αφορά όλες τις ηλικίες και είναι αρκετά συχνή και στη χώρα μας.

Σε δευτεροπαθή έλλειψη λακτάσης. Εμφανίζεται σε άτομα που δεν είχαν εμφανίσει παλιότερα δυσανεξία στην λακτόζη. Κυρίως οφείλεται σε τραύμα του βλεννογόνου λόγω πολλών αιτιών όπως κοιλιοκάκη, λοιμώδη γαστρεντερίτιδα, νόσο του Crohn, σύνδρομο Dumping, ενεργειακό-πρωτεϊνικό υποσιτισμό.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Το σύνδρομο κακής απορρόφησης της λακτόζης εκδηλώνεται με ναυτία, πόνο και κράμπες της άνω κοιλιακής χώρας, ελαφρά διάρροια. Τα συμπτώματα αυτά αποδίδονται στη μη διασπασθείσα λακτόζη η οποία παρασύρει ωσμωτικά νερό και ζυμωτική δραστηριότητα της μικροβιακής χλωρίδας.

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΕΠΑΡΚΕΙΑ.

Η δίαιτα που συστήνεται σε τέτοια περίπτωση έχει σαν σκοπό τη μείωση των συμπτωμάτων σε βρέφη με εκ γενετής δυσανεξία στη λακτόζη και σε ενήλικες ασθενείς με πρωτοπαθή ή δευτεροπαθή ανεπάρκεια λακτάσης.

Η δίαιτα που ακολουθείται συνήθως είναι ανεπαρκής σε ασβέστιο, ριβοφλαβίνη και βιταμίνη D, ανάλογα με το βαθμό μείωσης της λακτόζης και τις ιδιαίτερες ηλικιακές απαιτήσεις. Έτσι λοιπόν είναι απαραίτητη η χορήγηση συμπληρωμάτων αν δεν χρησιμοποιούνται γαλακτοκομικά προϊόντα στα οποία η λακτόζη έχει υποστεί υδρόλυση. Μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνεται σε παιδιά και εφήβους, γυναίκες σε κλιμακτήριο, έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες και σε γυναίκες που μπορεί να εμφανίσουν οστεοπόρωση.

Η χορήγηση συμπληρωμάτων ασβεστίου αντενδείκνυται σε άτομα που εμφανίζουν υπερασβεσταιμία ή υπερασβεστουρία και σε ασθενείς με ιστορικό ουρολιθίασης. Η χορήγηση συμπληρωμάτων βιταμίνης D θεωρείται απαραίτητη μόνο σε άτομα με ανεπαρκή έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Η χορήγηση συμπληρωμάτων ριβοφλαβίνης σπάνια θεωρείται απαραίτητη αφού μπορεί να προσληφθεί από άλλες τροφές.

ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΔΙΑΙΤΟΛΟΓΙΟΥ

Κατά το σχεδιασμό ενός τέτοιου διαιτολογίου, προτείνεται ολική έλλειψη λακτόζης, (γάλα, γαλακτοκομικά προϊόντα, τρόφιμα που έχουν παρασκευασθεί με γάλα ή έχει προστεθεί τυρόγαλα). Τα άτομα που εμφανίζουν δυσανεξία στη λακτόζη μπορούν να καταναλώσουν ζυμούμενα προϊόντα όπως το γιαούρτι, γιατί η λακτόζη διασπάται σε γαλακτικό οξύ με τη δράση των βακτηρίων που προστίθενται σε αυτό για την παρασκευή του. Επίσης μπορούν να καταναλώσουν τρόφιμα με μειωμένη ποσότητα λακτόζης (τυρί), αφού αυτή έχει απομακρυνθεί στο μεγαλύτερο ποσοστό της με το τυρόγαλα. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα να προστεθεί το ένζυμο λακτάση (σκόνη ή χάπι) για να υδρολύσει τη λακτόζη του γάλακτος.

OΜΑΔΕΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

ΡΟΦΗΜΑΤΑ

ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: όσα δεν έχουν λακτόζη-γάλα με υδρολυμένη λακτόζη

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: όλα τα είδη γάλακτος, γιαούρτι, παγωτά, ροφήματα βύνης, σοκολάτες, κακάο, στιγμιαίοι καφέδες με γάλα

ΨΩΜΙ ΚΑΙ ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ

ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Ψωμί και φρυγανιές χωρίς γάλα, ιταλικό ψωμί, δημητριακά χωρίς γάλα, ζυμαρικά, ρύζι

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Έτοιμα μίγματα αλεύρων για γλυκά (κρέπες κ.τ.λ), δημητριακά πρωινού-special K, coco krispies (προσοχή στις ταμπέλες), εμπορικά έτοιμα είδη αρτοποιείας

ΚΡΕΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΑΤΑ

ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Μοσχάρι, κότα, ψάρι, αρνί, κατσίκα, ζαμπόν, αλλαντικά που δεν έχουν γάλα

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Τυρί, λουκάνικα και μίγματα κρέατος που ίσως έχουν λακτόζη

ΣΟΥΠΕΣ

ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Διαυγείς ζωμοί, λαχανόσουπες, κονσομέ

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Κρεμώδεις σούπες, έτοιμες στιγμιαίες σούπες με λακτόζη

ΕΠΙΔΟΡΠΙΑ

ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Ζελέ, γρανίτες, γλυκά του κουταλιού, όλα τα γλυκά χωρίς γάλα

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Έτοιμα γλυκά που περιέχουν γάλα

ΑΥΓΑ

ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Όλα

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Σουφλέ και ομελέτες που έχουν γάλα

ΛΙΠΗ

ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Έλαια, βούτυρο, μαργαρίνες και σάλτσες χωρίς λακτόζη, φυστικοβούτυρο

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Μαργαρίνες και σάλτσες με λακτόζη, κρέμες γάλακτος τυρί σε κρέμα

ΦΡΟΥΤΑ

ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Όλα

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Όλα όσα δεν έχουν λακτόζη (κονσέρβες)

ΛΑΧΑΝΙΚΑ

ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Όλα

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ Όλα όσα έχουν λακτόζη κατά την επεξεργασία (κατεψυγμένα σε πουρέ, σε κρέμα σε σκόνη)

ΔΙΑΦΟΡΑ

ΕΠΙΤΡΕΠΟΝΤΑΙ: Soy sause, ποπ-κορν, ελιές, μαρμελάδα, ζάχαρη, πίκλες, μπαχαρικά και μυρωδικά, κρασί, στιγμιαίοι καφέδες χωρίς λακτόζη, υποκατάστατα ζάχαρης χωρίς λακτόζη

ΑΠΑΓΟΡΕΥΟΝΤΑΙ: Μαστίχες και καραμέλες με λακτόζη, γλυκά με λακτόζη, διαιτητικά τρόφιμα με λακτόζη, μίγματα μπαχαρικών με λακτόζη, υποκατάστατα ζάχαρης με λακτόζη

Διαιτολόγος-Διατροφολόγος

Πηγή: www.rodostoday.gr