Στην έκθεση του διοικητή της ΤτΕ, Γ. Προβόπουλου επισημαίνεται η -σχεδόν διπλάσια σε σχέση με το 2010- μείωση του προϊόντος στο δευτερογενή τομέα (-12% έναντι -6,1%) και η μείωση στον τριτογενή τομέα (-5,9% έναντι -3,1%).
Η κάμψη της παραγωγής φαίνεται από τα στοιχεία ότι ήταν η κυριότερη αιτία της καθαρής απώλειας
300 περίπου χιλιάδων θέσεων εργασίας και της διόγκωσης του αριθμού των ανέργων κατά σχεδόν 250 χιλιάδες άτομα.
Αρνητικό ρόλο διαδραμάτισαν και οι μειώσεις στις χρηματοδοτήσεις. Πιο συγκεκριμένα, ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος υποχωρεί συνεχώς από το 2008, έγινε αρνητικός το 2011.
Τη δημιουργία ενός σταθερού φορολογικού περιβάλλοντος, την επιτάχυνση της απορρόφησης κοινοτικών κονδυλίων (και ιδίως του ΕΣΠΑ) και την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων σε συνδυασμό με την προώθηση ιδιωτικοποιήσεων υποδεικνύει, μεταξύ άλλων, η Τράπεζα της Ελλάδας (ΤτΕ) ως τους βασικούς πυλώνες μιας εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής που θα βγάλει τη χώρα από την κρίση.
Στην ετήσια έκθεση για την οικονομία που δόθηκε την Τρίτη 24 Απριλίου στη δημοσιότητα, ο διοικητής της ΤτΕ κάνει λόγο για καθυστερήσεις και ολιγωρίες που αύξησαν το κόστος της προσαρμογής, μιλάει για το μεγάλο διακύβευμα που εξακολουθεί να είναι η παραμονή ή όχι της Ελλάδας στο ευρώ και συστήνει επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Οι προβλέψεις του για τη φετινή χρονιά «δείχνουν» μεγαλύτερου του αναμενομένου ύφεση στο 5% (αντί για 4,5%), ωστόσο ο ίδιος δηλώνει αισιόδοξος για την πορεία της οικονομίας σημειώνοντας σημαντικά βήματα που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί όπως το PSI ή θα τροχοδρομηθούν στο αμέσως επόμενο διάστημα, όπως η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Όσον αφορά τις τελευταίες, ο κ. Προβόπουλος επαναλαμβάνει την παλαιότερη προτροπή για συγχωνεύσεις με στόχο τη δημιουργία μεγαλύτερων και ισχυρότερων σχημάτων που θα μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην οικονομία.
Στην έκθεση γίνεται, επίσης, ειδική αναφορά και στο πρόγραμμα Ήλιος για την εξαγωγή ηλιακής ενέργειας στη Γερμανία και άλλες χώρες της Δ. Ευρώπης και το οποίο, σύμφωνα με την ΤτΕ, μπορεί να συμβάλει στην τόνωση του ελληνικού ΑΕΠ.
Στην έκθεση του σημειώνει ότι «Δύο χρόνια μετά το πρώτο Μνημόνιο, βρισκόμαστε σήμερα μπροστά σε μια νέα πρόκληση, ιδιαίτερα κρίσιμη για το μέλλον της χώρας. Παρά την πρόοδο που συντελέστηκε, οι ολιγωρίες, οι καθυστερήσεις και η ύφεση, κατά το ενδιάμεσο διάστημα, επιδείνωσαν τη δυναμική του δημόσιου χρέους και κατέστησαν αναπόφευκτη τη νέα συμφωνία χρηματοδοτικής στήριξης».
Τονίζει ότι οι ολιγωρίες και η παρελκυστική τακτική πολλαπλασίασαν το κόστος της προσαρμογής. «Με τη βοήθεια των εταίρων, με προσπάθεια και υψηλό κόστος πραγματοποιήθηκαν αλλαγές που ήταν σημαντικές, αλλά ανεπαρκείς σε σχέση με το μέγεθος του οικονομικού προβλήματος. Γι’ αυτό, μετά το πρώτο Μνημόνιο χρειάστηκαν αλλεπάλληλες αναθεωρήσεις των στόχων του προγράμματος. Οι αναθεωρήσεις θα είχαν αποφευχθεί, αν είχαμε εξ αρχής αποδεχθεί τη δική μας απόλυτη ευθύνη. Δηλαδή την ευθύνη ότι πρέπει να αλλάξουμε πορεία, γιατί το στρεβλό πρότυπο ανάπτυξης που ακολουθούσαμε είχε πλέον καταρρεύσει.
Αυτό δεν συνέβη ή τουλάχιστον δεν συνέβη στον απαιτούμενο βαθμό. Το Μνημόνιο, το οποίο περιλάμβανε αλλαγές που έπρεπε να έχουν εφαρμοστεί προ πολλού, αντιμετωπίστηκε αμυντικά, θεωρούμενο ως έξωθεν επιβολή. Η τακτική όμως αυτή είχε το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα: πολλαπλασίασε το κόστος, βάθυνε και παρέτεινε την ύφεση».
Το ιστορικό διακύβευμα παραμένει, τόνισε ο Γ. Προβόπουλος και επισήμανε πως «τα αντικειμενικά δεδομένα στο εσωτερικό και το εξωτερικό δεν επιτρέπουν καμία χαλάρωση ή εφησυχασμό. Για να αξιοποιηθεί η νέα ευκαιρία, πρέπει τώρα να εφαρμοστούν, χωρίς χρονοτριβή, όσα έχουν συμφωνηθεί και να καλυφθούν τα κενά που άφησαν οι καθυστερήσεις των προηγούμενων ετών. Για την έξοδο από την κρίση δεν υπάρχει εύκολος δρόμος. Η προσαρμογή πρέπει να συνεχιστεί με αποφασιστικότητα».
Προβλέψεις βασικών μεγεθών για το 2012
Σύμφωνα με την ΤτΕ, οι διαθέσιμοι βραχυχρόνιοι δείκτες για τους πρώτους μήνες του 2012 υποδηλώνουν ότι η ύφεση στη χώρα θα συνεχιστεί και εφέτος.
• Η Τράπεζα της Ελλάδος εκτιμά ότι ο μέσος ετήσιος ρυθμός μείωσης του ΑΕΠ θα πλησιάσει το 5%, δηλαδή η ύφεση θα είναι λιγότερο έντονη από ό,τι το 2011, υπό την προϋπόθεση βεβαίως ότι τα μέτρα διαρθρωτικού χαρακτήρα θα εφαρμοστούν χωρίς καθυστέρηση.
• Το μέσο ποσοστό ανεργίας θα αυξηθεί εφέτος σε σύγκριση με το 2011 και θα υπερβεί το 19%, έναντι 17,7% πέρυσι.
• Η αναμενόμενη το 2012-13 μείωση του κόστους εργασίας ανά μονάδα προϊόντος, σε συνδυασμό και με την προβλεπόμενη εξέλιξη των τιμών, οδηγεί σε αισθητή βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, που θα συμβάλει σε άνοδο των εξαγωγών και υποκατάσταση των εισαγωγών. Ειδικότερα, εκτιμάται ότι έως το τέλος του 2012 θα έχουν ανακτηθεί τα 2/3 έως 3/4 της συνολικής απώλειας της ανταγωνιστικότητας κόστους της περιόδου 2001-2009. Επιπλέον, εντός του 2013 θα έχει ανακτηθεί πιθανόν ολόκληρη η απώλεια.
• Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών προβλέπεται να υποχωρήσει από 9,8% του ΑΕΠ το 2011 στο 7,5% περίπου το 2012, ενώ η υποχώρηση θα συνεχιστεί και τα επόμενα έτη.
• Τέλος, η πτωτική τάση του πληθωρισμού συνεχίζεται το 2012 και ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός αναμένεται να διαμορφωθεί γύρω στο 1,2%. Το 2013 ο πληθωρισμός αναμένεται να υποχωρήσει περαιτέρω, ενδεχομένως και κάτω από το 0,5%.
Απαιτείται στρατηγική για βιώσιμη ανάπτυξη
Ο Γ. Προβόπουλος σημειώνει ότι «στις σημερινές συνθήκες, ανάπτυξη σημαίνει πρωτίστως κινητοποίηση του ιδιωτικού επιχειρηματικού τομέα. Όμως αυτό δεν μπορεί να συμβεί όσο το κράτος εξακολουθεί να έχει δεσπόζουσα θέση στην οικονομία. Δεν μπορεί επίσης να συμβεί όσο υπάρχουν υψηλά δημόσια ελλείμματα και χρέη. Τέλος, δεν μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη όσο επικρατεί κλίμα αβεβαιότητας και δυσπιστίας για τις προοπτικές της οικονομίας».
Στις δράσεις για την ανάπτυξη περιλαμβάνεται:
• Ο εκσυγχρονισμός της δημόσιας διοίκησης,
• Η εξασφάλιση σταθερού φορολογικού συστήματος, φιλικού προς την ανάπτυξη,
• Η επιτάχυνση των διαδικασιών απονομής της δικαιοσύνης,
• Ο εξορθολογισμός και η απλοποίηση του κανονιστικού-ρυθμιστικού περιβάλλοντος,
• Η ενθάρρυνση της καινοτομίας, της έρευνας και της εξωστρέφειας,
• Η ενίσχυση της αποτελεσματικότητας όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης.
Ο τραπεζικός τομέας
Η δημοσιονομική κρίση και το κλίμα αβεβαιότητας επιδείνωσαν τις χρηματοπιστωτικές συνθήκες τα δύο τελευταία χρόνια, αναφέρει ο Γ Προβόπουλος. Η αμφισβήτηση της δυνατότητας εξόδου της οικονομίας από τον φαύλο κύκλο συμπαρέσυρε τις τράπεζες, με επακόλουθα τον αποκλεισμό τους από τις διεθνείς αγορές και τη συνεχή υποχώρηση των καταθέσεων: από τα τέλη του 2009 μέχρι το Φεβρουάριο του 2012 οι τραπεζικές καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα μειώθηκαν κατά περισσότερο από 70 δισεκ. ευρώ, ποσό που ισοδυναμεί με το ένα τρίτο περίπου του ΑΕΠ. Έτσι περιορίστηκαν αισθητά οι χρηματοδοτικές δυνατότητες των τραπεζών.
Επισημαίνει όμως ότι η βελτίωση των χρηματοδοτικών δυνατοτήτων είναι εφικτή:
Πρώτον, με την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, η οποία θα μπορούσε σε πρώτη φάση να επαναφέρει στις τραπεζικές καταθέσεις αποθησαυρισμένα τραπεζογραμμάτια ύψους 10-15 δισεκ. ευρώ και ακολούθως να ενθαρρύνει τον επαναπατρισμό κεφαλαίων. Αυτό θα βελτίωνε ουσιαστικά τη ρευστότητα.
Δεύτερον, με την προσέλκυση χρηματοδοτικών πόρων από πηγές πέραν του τραπεζικού συστήματος. Δύο είναι οι πηγές που πρέπει να αναφερθούν σχετικά. Οι ιδιωτικοποιήσεις, οι οποίες θα αποφέρουν 19 δισεκ. ευρώ έως το 2015, κυρίως με εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό, εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν σε πολύ μεγαλύτερες συνολικές εισροές, αν συνυπολογιστούν και οι πρόσθετες επενδύσεις που θα απαιτηθούν για την αξιοποίηση των αποκτώμενων περιουσιακών στοιχείων.
Επιπλέον, η ροή χρηματοδοτικών πόρων προς τις επιχειρήσεις μπορεί να ενισχυθεί με ποσά 15 περίπου δισεκ. ευρώ, εφόσον βελτιωθεί η απορροφητικότητα των κονδυλίων του ΕΣΠΑ. Τέλος, θα πρέπει να προστεθούν και τα διαθέσιμα κεφάλαια από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Κατά τον κ. Προβόπουλο, το 2012 θα αποτελέσει έτος-ορόσημο για τη διαμόρφωση της μελλοντικής φυσιογνωμίας του τραπεζικού συστήματος. Οι τράπεζες καλούνται να αντιμετωπίσουν τις ζημίες που έχουν ως γενεσιουργό αίτιο τη δημοσιονομική κρίση.
Η Τράπεζα της Ελλάδος, ήδη από τις αρχές του 2011, διαβλέποντας τις προκλήσεις, άρχισε να σχεδιάζει, σε συνεργασία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σειρά ενεργειών για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Οι ενέργειες αυτές περιλαμβάνουν κυρίως τα εξής:
• Κάλυψη των βραχυχρόνιων αναγκών ρευστότητας μέσω του Ευρωσυστήματος,
• Διαμόρφωση, σε συνεργασία με την Πολιτεία, νομικού πλαισίου εξυγίανσης και αναδιάρθρωσης πιστωτικών ιδρυμάτων και εφαρμογή του όπου χρειάστηκε,
• Εξασφάλιση μέσω του Προγράμματος Στήριξης πόρων ύψους 50 δισεκ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση και την αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος.
Πηγή:www.paseges.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου