Γιατροσόφια Κρήτης (Π-Ω).

ΠΑΡΩΝΥΧΙΔΕΣ

- Βράζουμε 1 κιλό κάστανα και στο ζεστό νερό βυθίζουμε τα δάκτυλά μας και οι παρωνυχίδες πέφτουν.

ΠΕΤΡΕΣ ΚΥΣΤΕΩΣ

- Ωφελεί πολύ η βρασμένη τσουκνίδα.

ΠΕΤΡΕΣ ΝΕΦΡΩΝ

- Ωφελούν οι αγκινάρες, ή οι τσουκνίδες βρασμένες.

- Να βράσουμε ασκρολύμπους (γούλες), να φάμε τα χόρτα και το ζουμί τους να το πίνουμε τρία πρωινά νηστικοί και οι πέτρες θα φύγουν με τα ούρα.

ΠΕΤΡΕΣ ΧΟΛΗΣ

- Βράζουμε 100γρ. σκορπιδόχορτο μαζί με ½ κιλό μαϊντανό με ρίζες και προσθέτουμε 10

ρεβίθια με ανάλογο νερό. Πίνουμε 1 κρασοπότηρο το πρωί και 1 το βράδυ.

ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΚΟΠΩΣΗ

- Ρόφημα από δεντρολίβανο.1 ποτήρι του νερού κάθε φορά που νιώθουμε κόπωση.

- Ενδείκνυται ρόφημα από βρασμένες τσουκνίδες.

ΠΟΝΟΔΟΝΤΟΣ

- Κάνουμε γαργάρες με ρακή, κι αν κουνάει το δένουμε με μεταξωτή κλωστή και με απότομο τράβηγμα το ξεριζώνουνουμε.

- Βράζουμε μέλι, αλάτι και άγριο δαδί και μ’ αυτό κάνουμε γαργάρες.

- Βράζουμε ξύδι, αλάτι και μέλι και μ’ αυτό κάνουμε γαργάρες.

- Κοπανίζουμε βάλσαμο ξερό, μέχρι να γίνει σκόνη, ανακατεύουμε την βαλσαμόσκονη με δυνατό ξύδι και δίνουμε στον ασθενή να πιει μερικές φορές, το πρωί, νηστικός.

- Βράζουμε τη ρίζα του σπαραγγιού με ξύδι και με αυτό το ζουμί κάνουμε πλύσεις στο στόμα πολλές φορές, για αρκετή ώρα.

- Παίρνουμε σκόρδο και το ψήνουμε στα κάρβουνα. Ύστερα, πιάνουμε μια σκελίδα ζεστή και την βάζουμε πάνω στο πονεμένο δόντι. Αν είχε μέσα μικρόβιο θα ψοφήσει.

- Κοπανίζουμε φύλλα κολοκυθιάς, βάζουμε και λίγο δυνατό ξύδι και όλα μαζί τα βάζουμε πάνω στο πονεμένο δόντι.

- Ξεραίνουμε στο φούρνο αρισμαρί (δεντρολίβανο) και φύλλα τσουκνίδας. Τα κοπανίζουμε όλα μαζί, μέχρι να γίνουν σκόνη. Με αυτή τη σκόνη τρίβουμε δόντια και ούλα και θα γίνουμε καλά.

ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ

- Πίνουμε ρόφημα από θυμάρι και μέντα.

- Βράζουμε σε ένα τσικάλι μπόλικο ξύδι, ύστερα βουτάμε μέσα στο ζεστό ξύδι μια μαντήλα τση κεφαλής και τυλίζουμε με το ζεστό ξύδι το κεφάλι όποιου πονεί.

ΠΟΝΟΣ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ

- Βράζουμε μαγιάτικα τριαντάφυλλα με κρασί και μ’ αυτό κάνουμε πλύσεις.

- Δένουμε σ’ ένα μαντήλι βρασμένα τριαντάφυλλα στο κρασί και πολύ χλιαρά τα βάζουμε πάνω στο μάτι.

- Παίρνουμε ροδοπέταλα, τα κοπανίζουμε καλά και τα σφίγγουμε. Το ζουμί τους το ανακατεύουμε με μητρικό γάλα και βάζουμε μέσα στα πονεμένα μάτια μερικές σταγόνες απ’ αυτό.

- Παίρνουμε δροσερά πλατανόφυλλα, τα βρέχουμε με κρασί και τα βάζουμε πάνω στα πονεμένα μάτια.

- Παίρνουμε χαμομήλι και το κοπανίζουμε, το ανακατεύουμε με έναν κρόκο αυγού. Έτσι, φτιάχνουμε μια αλοιφή και τη βάζουμε στο κούτελο εκείνου που πονούνε τα μάτια του.

ΠΟΝΟΣ ΣΤΑ ΝΕΦΡΑ

- Αν μας πονάνε τα νεφρά μας θα πρέπει να κοπανίσουμε ραπανόσπορο (σπόρο από ραπανάκια) μέχρι να γίνει αλεύρι. Τον ανακατεύουμε με ξύδι και μέλι και πίνουμε μερικές φορές, μέχρι να γίνουμε καλά.

ΠΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΙΑ

- Ζεσταίνουν στην χόβολη ένα βίσσαλο (πυρότουβλο), το τυλίγουν σ’ ένα μάλλινο ύφασμα και το βάζουν εκεί που πονούν.

ΠΟΝΟΣ ΣΤΗΝ ΠΛΑΤΗ

- Κατάπλασμα με κοπανισμένο λιναρόσπορο.

ΠΟΝΟΣ ΣΤΟ ΛΑΙΜΟ

- Παίρνουμε δυνατό ξύδι, το βράζουμε καλά και ύστερα ρίχνουμε μέσα αλεύρι και το ανακατεύουμε ίσαμε να γίνει χυλός. Αυτό το ζεστό χυλό βάζουμε τριγύρω στο λαιμό μας κι από πάνω ένα πανί.

ΠΟΝΟΣ ΣΤΟ ΣΤΟΜΑΧΙ

- Παίρνουμε αλάτι και πιπέρι, τα κοπανίζουμε καλά μέχρι να γίνουν σκόνη και κάθε πρωί με λίγες σταγόνες λεμόνι τρώμε από λίγο, για 40 ημέρες.

ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ

- Σβήνουμε μέσα σε 2 κιλά νερό ένα ζεστό κομμάτι ατσάλι βάρους ½ κιλού περίπου. Αυτό επαναλαμβάνεται τρεις φορές, δηλαδή τρεις φορές θερμαίνεται το ατσάλι και τρεις φορές σβήνεται στο νερό. Από αυτό το νερό πίνουμε 1 κρασοπότηρο τρεις φορές την ημέρα, πριν από το φαγητό, και για όσο χρόνο υπάρχει το πρόβλημα.

- Ωφελούν, επίσης, οι σπόροι κολοκύθας, τα κρεμμύδια, τα αυγά, τα καρύδια, τα μπιζέλια, τα κουκιά, το συκώτι του βοδιού και ο μαϊντανός.

ΠΥΡΕΤΟΣ

- Βάζουμε πάνω στο κούτελο (μέτωπο) ένα βρεγμένο μαντήλι με ξύδι και ρακή.

ΡΕΥΜΑΤΙΣΜΟΙ ΑΡΘΡΩΣΕΩΝ

- Βοηθούν τα βλαστάρια με μαντζουράνα.

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ

- Να τρώμε σέλινο 100-300 γραμμάρια ημερησίως ή να βράζουμε μέσα σε 1 κιλό νερό 30 γραμμάρια ρίζες από σέλινο και να πίνουμε 1 φλιτζάνι του καφέ τη μέρα.

- Να τρώμε καρότο 300-400 γραμμάρια ή να πίνουμε 2 φλιτζάνια από το χυμό του ημερησίως.

- Να τρώμε καρπούζι, ή γεράνιο, ή βατόμουρα, ή βατόριζα.

- Με φύλλα ευκαλύπτου και καρυδιάς κάνουμε ρόφημα και πίνουμε 1 ποτήρι την ημέρα.

- Βράζουμε 100 κορφές βάτου τρυφερές, σε 1 κιλό νερό, και πίνουμε κάθε πρωί νηστικοί 1 ποτήρι του κρασιού. Αποφεύγουμε καθετί γλυκό και τρώμε το μαύρο ψωμί.

- Μέσα σε 1 κιλό νερό βράζουμε 40-50 γραμμάρια φύλλα με άνθη αψιθιάς και πίνουμε 1 φλιτζάνι τσαγιού τη μέρα.

ΣΚΑΣΙΜΟ ΧΕΙΛΙΩΝ

- Επάλειψη από ψημένο κυδώνι.

ΣΠΥΡΙΑ ΠΡΟΣΩΠΟΥ

- Κάνουμε επάλειψη του προσώπου με νερό, που μέσα σ’ αυτό έχουν σβηστεί καμένα σίδερα.

ΣΤΡΑΜΠΟΥΛΗΓΜΑ

- Το στραμπούληγμα στο πόδι αντιμετωπίζεται με ζεστό ποδόλουτρο με σαπούνι και ειδικό μασάζ. Έπειτα, δένει μ’ ένα χοντρό ύφασμα το σημείο εκείνο και ο παθών μένει για μερικές ημέρες σε ακινησία και γίνεται καλά.

ΣΥΝΑΧΙ

- Πίνουμε ρόφημα από άγριο τριαντάφυλλο.

ΤΟΝΩΣΗ ΟΡΑΣΗΣ

- Ωφελούν πολύ τα καρότα ή ο άνηθος.

ΤΟΝΩΤΙΚΑ ΜΑΛΛΙΩΝ

- Βράζουμε φασκόμηλο, ή δεντρολίβανο, ή τσουκνίδα, ή φύλλα καρυδιάς και μ’ αυτό το νερό ξεπλένουμε τα μαλλιά μας μετά το λούσιμο.

ΤΡΕΜΟΥΛΑ

- Πίνουμε ρόφημα από φασκόμηλο.

ΤΡΙΧΟΦΥΪΑ

- Πλύσιμο με νερό, που έχουμε βράσει με δενδρολίβανο.

ΥΓΙΕΙΝΗ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ

- Αν μυρίζει το στόμα μας παίρνουμε τριαντάφυλλα ξερά, τα κοπανίζουμε ώστε να γίνουν σκόνη και τρίβουμε με αυτή τη σκόνη τα δόντια μας. Έτσι, το στόμα μας θα μυρίζει όμορφα.

- Επίσης μπορούμε να μασήσουμε γαρύφαλλο (μπαχαρικό) ή δυόσμο φρέσκο.

ΦΑΡΥΓΓΙΤΙΔΑ

- Κάνει καλό ζεστή ρακή με ζάχαρη.

- Ωφελεί το αγριμόνιο, ή το πράσο ή και το σκόρδο.

ΧΙΟΝΙΣΤΡΕΣ

- Παίρνουμε χυμό από ξυσμένη πατάτα, τον ανακατεύουμε με αλάτι και μ΄ αυτό το μίγμα κάνουμε μασάζ κι επαλείψεις πάνω στις χιονίστρες.

- Μέσα σ’ ένα κιλό νερό βράζουμε 10-20 γραμμάρια φύλλα από σέλινο και ρίζες. Πίνουμε 2 φλιτζάνια τσαγιού τη μέρα.

- Παίρνουμε ένα βολβό από κρεμμύδι και τον ξύνουμε καλά. Το ξύσμα αυτό το βάζουμε πάνω στις χιονίστρες και κάνουμε μασάζ, για αρκετή ώρα.

ΨΕΙΡΕΣ

- Βράζουμε νερό της θάλασσας και λουμπούνια μαζί και με αυτό το νερό λουζόμαστε πολλές φορές και θα ψοφήσουν οι ψείρες.

- Παίρνουμε τη χολή του προβάτου, την ανακατεύουμε με κρασί και με αυτό αλείφουμε το κεφάλι μας.

- Παίρνουμε δροσερά φύλλα κισσού, τα κοπανίζουμε και τα σφίγγουμε. Το ζουμί αυτό το αναμιγνύουμε με μέλι και αλείφουμε το κεφάλι μας, για να ψοφήσουν οι ψείρες.

ΨΩΡΑ

- Παίρνουμε θειάφι, αλάτι και μπλε (μπλάβη) πέτρα σε ίση ποσότητα. Τα κοπανίζουμε όλα μαζί καλά καλά. Τα ανακατεύουμε με λάδι και τα βάζουμε να βράσουν σε φωτιά, τόσο ώστε να γίνουν πηχτή αλοιφή. Με αυτή την αλοιφή αλείφουμε το ψωριασμένο μέρος και θα γιάνει.

- Μέσα σε 1 κιλό νερό βράζουμε 10-15 γραμμάρια ανθισμένα φύλλα φασκομηλιάς και πίνουμε 2 φλιτζάνια του τσαγιού ημερησίως.

ΩΤΑΛΓΙΑ

- Ρίχνουμε μέσα 1-2 σταγόνες ποντικόλαδο.

- Παίρνουμε φύλλα ελιάς, τα κοπανίζουμε και τα σφίγγουμε. Το ζουμί αυτό το ανακατεύουμε με μέλι και φτιάχνουμε μια αλοιφή. Από αυτή την αλοιφή να στάζουμε κάθε τόσο λίγο μέσα στο πονεμένο αυτί και θα γιάνει.

- Ανακατεύουμε καλά κρασί με μέλι ζεστό και βάζουμε στο αυτί που πονάει.

- Κοπανίζουμε καλά φύλλα κολοκυθιάς, τα σφίγγουμε και παίρνουμε το ζουμί τους. Από αυτό το ζουμί στάζουμε λίγο στο πονεμένο αυτί.

- Αν έχει μπει μέσα στο αυτί κανένα ζωύφιο ή ψύλλος κοπανίζουμε φύλλα από κάπαρη και στάζουμε το ζουμί αυτό μέσα στο αυτί. Το μαμουνάκι θα βγει αμέσως.

Ευχαριστούμε την Ευαγγελία Κ. για τη συμμετοχή της στην έρευνα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Ήθη και Έθιμα της Κρήτης, Βασίλης Χαραλαμπάκης, εκδ. Σμυρνιωτάκη.

2. Λαογραφία Κρήτης: Α΄ Τόμος, Ευαγγελία Λαμπιθιανάκη – Παπαδάκη, Ηράκλειο – Κρήτης 1982.

3. Προσωπικές συνεντεύξεις

Πηγή: http://giatrosofia-elladas.blogspot.gr