«Καμπανάκι» από την Commission για την υποβάθμιση του έφορου εδάφους.

Η υποβάθμιση του εδάφους είναι ένα ανησυχητικό φαινόμενο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Από το 1990 μέχρι το 2006, η μόνιμη απώλεια εδάφους λόγω σφράγισης – κάλυψη εύφορης γης με στεγανό υλικό – ανερχόταν σε τουλάχιστον 275 εκτάρια ημερησίως, έκταση που αντιστοιχεί σε 1.000 km² ετησίως ή στην έκταση της Κύπρου ανά δεκαετία. Υπολογίζεται ότι η διάβρωση του εδάφους από το νερό πλήττει 1,3 εκατ. km² στην Ευρώπη, έκταση που αντιστοιχεί σε 2,5 φορές την έκταση της Γαλλίας.
Η υποβάθμιση του εδάφους επηρεάζει την ικανότητά μας να παράγουμε τρόφιμα, να προλαμβάνουμε την ξηρασία και τις πλημμύρες, να ανασχέσουμε την απώλεια βιοποικιλότητας και να αντιμετωπίσουμε την κλιματική αλλαγή. Τα παραπάνω είναι μερικές από τις κυριότερες διαπιστώσεις δύο νέων εκθέσεων που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 13 Φεβρουαρίου και οι οποίες αφορούν τις πολιτικές και τις επιστημονικές πτυχές του ευρωπαϊκού εδάφους.

Ο Επίτροπος Janez Potočnik, αρμόδιος για το περιβάλλον, δήλωσε τα εξής: «Οι εκθέσεις αυτές τονίζουν τη σημασία της διατήρησης των ευρωπαϊκών εδαφών ώστε να διασφαλίσουμε τον εφοδιασμό μας με τρόφιμα ποιότητας, καθαρά υπόγεια ύδατα, υγιεινούς χώρους αναψυχής και χαμηλότερα επίπεδα εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Πρέπει να χρησιμοποιούμε τους πόρους των εδαφών μας τηρώντας αυστηρότερα την αρχή της αειφορίας. Ο καλύτερος τρόπος να το επιτύχουμε είναι μια κοινή προσέγγιση ανά την ΕΕ. Η Επιτροπή έχει υποβάλει νομοθετικές προτάσεις και ευελπιστώ ότι οι νέες εκθέσεις μας θα κινητοποιήσουν το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο προς την κατεύθυνση της δράσης.»
Στις εκθέσεις επισημαίνεται η αναγκαιότητα της δράσης για τη συγκράτηση της συνεχούς υποβάθμισης των εδαφών της Ευρώπης. Την τελευταία δεκαετία, η διάβρωση, η σφράγιση και η οξίνιση του εδάφους εντάθηκαν, τάση που αναμένεται να διατηρηθεί, εάν δεν αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις, όπως η αύξηση των χρήσεων γης, η μη αποδοτική χρήση των φυσικών πόρων και η διατήρηση της οργανικής ύλης του εδάφους. Κατά την έκθεση για τις πολιτικές πτυχές, πέντε έτη μετά τη θέσπιση της θεματικής στρατηγικής για το έδαφος δεν έχει ακόμη συστηματοποιηθεί η παρακολούθηση και προστασία της ποιότητας του εδάφους ανά την Ευρώπη. Αυτό σημαίνει ότι οι δράσεις που έχουν αναληφθεί δεν αρκούν για να εξασφαλιστεί κατάλληλο επίπεδο προστασίας του συνόλου του εδάφους στην Ευρώπη.
Κατά την προετοιμασία της δράσης σε επίπεδο ΕΕ, η Επιτροπή κατέβαλε προσπάθειες για την υποστήριξη πρωτοβουλιών ευαισθητοποίησης σε ό, τι αφορά το έδαφος, καθώς και έργων έρευνας και παρακολούθησης, όπως το LUCAS – έρευνα της Eurostat με αντικείμενο την εδαφοκάλυψη, τις χρήσεις γης και τους γεωργοπεριβαλλοντικούς δείκτες. Η Επιτροπή συνέχισε επίσης να εντάσσει τον στόχο της προστασίας το εδάφους στις πολιτικές της ΕΕ σε άλλους τομείς, μεταξύ των οποίων στους τομείς της γεωργίας και της αγροτικής ανάπτυξης. Την περίοδο 2007-2013 διατίθενται στο πλαίσιο της πολιτικής για τη συνοχή περίπου 3,1 δισ. ευρώ για την αποκατάσταση χώρων βιομηχανικών εγκαταστάσεων και μολυσμένων γαιών. Το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων διατίθεται από την Ουγγαρία, την Τσεχική Δημοκρατία και τη Γερμανία (475, 371 και 332 εκατ. ευρώ, αντίστοιχα).
Εκτός από τις τρέχουσες δράσεις με στόχο την αντιμετώπιση της υποβάθμισης του εδάφους, η Επιτροπή σκοπεύει να στηρίξει τη διεξαγωγή έρευνας και την παρακολούθηση του εδάφους, να οριστικοποιήσει κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τη σφράγιση του εδάφους και να ενσωματώσει πληρέστερα τον σχετικό με το έδαφος προβληματισμό στην επικείμενη επανεξέταση της οδηγίας για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η Επιτροπή θα προτείνει επίσης τον συνυπολογισμό των χρήσεων γης, των αλλαγών των χρήσεων γης και της δασοκομίας (LULUCF) στις δεσμεύσεις της ΕΕ για το 2020 όσον αφορά την αλλαγή του κλίματος, και θα δραστηριοποιηθεί σε διεθνές επίπεδο για την προώθηση πρωτοβουλιών σχετικών με το έδαφος.
Η επιστημονική έκθεση με τον τίτλο «Η κατάσταση του εδάφους στην Ευρώπη» δημοσιεύθηκε από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε συνεργασία με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, και παρέχει μια εκτενή επισκόπηση της τρέχουσας αντίληψης των εδαφικών πόρων και της υποβάθμισης του εδάφους. Η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, για να εμβαθύνουμε τις γνώσεις μας και για να ευαισθητοποιηθεί το κοινό στη σημασία του εδάφους, χρειάζεται περαιτέρω έρευνα και βελτίωση της συλλογής δεδομένων.
Οι επόμενες ενέργειες
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο καλούνται να καταθέσουν τις απόψεις τους σχετικά με την έκθεση που καλύπτει τις πολιτικές πτυχές του θέματος.
Το ιστορικό
Το 2006 η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση οδηγίας-πλαισίου για το έδαφος η οποία αφορά την προστασία του εδάφους, συμπεριλαμβανομένων των διασυνοριακών πτυχών της. Η οδηγία αυτή αποσκοπεί στην εξασφάλιση της παραγωγικότητας του εδάφους, ιδίως για την παραγωγή τροφίμων, στον περιορισμό των κινδύνων για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, στη δημιουργία δυνατοτήτων μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής σε αυτή, καθώς και στην τόνωση των επιχειρηματικών ευκαιριών στο πεδίο της αποκατάστασης του εδάφους. Όταν εκδοθεί η εν λόγω οδηγία, η οποία ακόμη συζητείται στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα συμβάλει στην αντιμετώπιση ορισμένων από τα κρίσιμα ζητήματα που προβάλλει η έκθεση.

Πηγή:

http://www.paseges.gr/el/news/Kampanaki-apo-thn-Commission-gia-thn-ypobathmish-toy-eforoy-edafoys