Ευκαιρίες για τα ελληνικά προϊόντα ανοίγονται στην Πορτογαλία.

Περιθώρια βελτίωσης των ελληνικών εισαγωγών στην πορτογαλική αγορά «βλέπει» έκθεση του γραφείου ΟΕΥ της Πρεσβεία της Ελλάδας στην Λισαβόνα. Παρά τη σχετική αυτάρκεια της Πορτογαλίας σε φρούτα και λαχανικά, ανοίγονται ευκαιρίες για εισαγωγές πατάτας, ξηρών καρπών και υποτροπικών φρούτων.

Η Πορτογαλία γενικά χαρακτηρίζεται ως φθηνή αγορά για τον κλάδο των φρούτων και

λαχανικών.

Το μεγαλύτερο μέρος αγορών φρούτων και λαχανικών στην Πορτογαλία διακινείται μέσω των μεγάλων αλυσίδων διανομής, hypermarkets και supermarkets, σε ποσοστό περίπου 70%. Ειδικά στα αστικά κέντρα υφίστανται μόνο λιγοστά μικρά καταστήματα (μανάβικα, μπακάλικα).

Όσον αφορά στην κατανομή των αγορών ανάλογα με ηλικιακά και οικονομικά κριτήρια, στα μικρά καταστήματα (μπακάλικα και minimarkets) πραγματοποιούν αγορές τροφίμων άτομα της τρίτης ηλικίας, ενήλικες χαμηλού εισοδήματος και άνεργοι. Στα μεγαλύτερα supermarkets (περισσότερα από τέσσερα ταμεία), η κατανομή είναι περισσότερο ομοιόμορφη, ενώ από τα μεγάλα hypermarkets προμηθεύονται προϊόντα κατ΄ εξοχήν νεαρά ζευγάρια, ενήλικες με υψηλότερα εισοδήματα και οικογένειες με μικρά παιδιά. Συμπερασματικά, όσο νεώτερος είναι ο αγοραστής και όσο υψηλότερο το εισόδημα, τόσο μεγαλύτερο μέρος των αγορών πραγματοποιείται σε μεγάλα καταστήματα διανομής.

Οι μεγαλύτερες αλυσίδες διανομής είναι: τα Modelo Continente του ομίλου Sonae και ο όμιλος Jeronimo Martins (καταστήματα Pingo Doce) που καταλαμβάνουν άνω του 50% της αγοράς. Ακολουθεί η εταιρεία Os Mosqueteiros (232 καταστήματα Intermarche) με 10%, ο όμιλος Auchan (καταστήματα Jumbo) με μερίδιο 9% και τα discount Lidl (8%) και Minipreco (5%).

Η δυνατότητα πραγματοποίησης αγορών με παραγγελία μέσω του διαδικτύου υφίσταται και παρ΄ ότι η χρήση της φαίνεται εμπειρικά αυξανόμενη δεν έχει λάβει ακόμη μεγάλη έκταση.

Εισαγωγές

Οι αλυσίδες διανομής προμηθεύονται κατά κανόνα τα προϊόντα τους από τοπικούς παραγωγούς, συμπληρώνοντας τυχόν ελλείψεις ή αυξημένη ζήτηση από την γειτονική Ισπανία. Εξαίρεση αποτελούν τα εποχιακά προϊόντα και τα τροπικά φρούτα, τα οποία εισάγονται από χώρες της Αφρικής και Λατινικής Αμερικής.

Από την Ισπανία συνήθως εισάγονται τομάτες, κολοκυθάκια, πιπεριές, πατάτες και μελιτζάνες, ακτινίδια από Ιταλία, σταφύλια από Ιταλία, Χιλή και Περού, μήλα από Ιταλία, Γαλλία και Ν. Ζηλανδία, πεπόνια, καρπούζια από Λατινική Αμερική τους μήνες του φθινοπώρου. Επίσης, πατάτες εισάγονται και από το Μαρόκο, ρόδια και μάνγκο από το Ισραήλ.

Οι μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ προμηθεύονται εισαγόμενα προϊόντα άλλοτε απευθείας και άλλοτε μέσω τοπικών διανομέων, αναλόγως της χώρας προέλευσης και της διακινούμενης ποσότητας.

Σύμφωνα με τελευταία διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία της Κρατικής Στατιστικής Υπηρεσίας Πορτογαλίας, τα οποία αναφέρονται στο πρώτο τρίμηνο 2012, η μείωση σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο 2011 στις εισαγωγές φρούτων (Σ.Ο. κεφάλαιο 08: καρποί και φρούτα βρώσιμα, φλούδες εσπεριδοειδών ή πεπονιών) ανέρχεται σε 12,6%. Ωστόσο, αυτή οφείλεται σε μείωση των εισαγωγών από τρίτες χώρες (-35%), ενώ οι εισαγωγές από χώρες της ΕΕ καταγράφουν ελαφρά αύξηση κατά 2,5%.

Αντίθετα η μείωση των εισαγωγών λαχανικών (Σ.Ο. κεφάλαιο 07: λαχανικά, φυτά, ρίζες και κόνδυλοι, βρώσιμα) κατά 19%, κατά την ίδια περίοδο, οφείλεται στην μείωση κατά 24% των εισαγωγών από κοινοτικές χώρες.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία διμερούς εμπορίου Ελλάδος-Πορτογαλίας, το 2011 και το α΄ τρίμηνο 2012 δεν πραγματοποιήθηκαν καθόλου πορτογαλικές εισαγωγές λαχανικών από την Ελλάδα. Όσον αφορά τα φρούτα, καταγράφονται κατά το πρώτο τρίμηνο 2012 εισαγωγές από Ελλάδα ύψους 354.000 ευρώ, οποίες αφορούν πορτοκάλια της δασμολογικής κλάσης 08051080, και κεράσια με προσθήκη ζάχαρης της δασμολογικής κλάσης 08119095 (τα οποία χρησιμοποιούνται για την παρασκευή του παραδοσιακού λικέρ της Πορτογαλίας Ginja). Περιστασιακά, κυκλοφορούν μεμονωμένες ποσότητες άλλων προϊόντων ελληνικής προέλευσης (κυρίως ακτινιδίων) τα οποία εισάγονται μέσω άλλων κοινοτικών χωρών (Ισπανίας, Γερμανίας), σε περιόδους που δεν επαρκεί η εγχωρίως παραγόμενη ποσότητα (οποία ανέρχεται σε 12.000 τόνους ετησίως (1000 εκτάρια, 300 παραγωγοί και 5 μεγάλοι εμπορικοί συνεταιρισμοί).

Τιμές

Η Πορτογαλία γενικά χαρακτηρίζεται ως φθηνή αγορά για τον κλάδο των φρούτων και λαχανικών, με αποτέλεσμα τυχόν αύξηση των τιμών (κυρίως λόγω αύξησης ζήτησης από χώρες  Β. Ευρώπης) να δημιουργεί στρεβλώσεις στην ανελαστική ως προς την τιμή τοπική αγορά.

Παράλληλα, αύξηση του κόστους αναμένεται από την αύξηση του κόστους παραγωγής (λόγω ξηρασίας φθινοπώρου), ωστόσο προς το παρόν δεν έχει παρατηρηθεί επίπτωση στις τιμές.

Προοπτικές ελληνικών προϊόντων

Καταρχήν, υπάρχει ζήτηση για εισαγωγές προϊόντων,όπως σταφύλια, μήλα, ακτινίδια,πιπεριές κά, κατά τις περιόδους που δεν υφίσταται εγχώρια παραγωγή.

Όσον αφορά τις φράουλες και τα σύκα, αν και υπάρχει περιθώριο για εισαγωγές, λόγω του ευπαθούς των προϊόντων αυτών, υπάρχει δυσχέρεια μεταφοράς και οι τοπικοί εισαγωγείς δεν κρίνουν κατάλληλη την Ελλάδα ως προμηθευτή.

Από Οκτώβριο έως τέλος Μαρτίου υπάρχει ζήτηση για εισαγωγές πατάτας και τομάτας. Ειδικά όσον αφορά την πατάτα, σημειώνεται ότι οι συσκευασίες που προμηθεύονται τα σούπερ μάρκετ είναι σε κουτιά των 3-5 κιλών.

Επίσης, προοπτική μπορούν να έχουν στην πορτογαλική αγορά ξηροί καρποί και φρούτα (σύκα, καρύδια, αμύγδαλα και σταφίδες), κυρίως σε συσκευασίες ιδιωτικής ετικέτας που ολοένα κερδίζουν ακόμα περισσότερο έδαφος στην Πορτογαλία. Η ζήτηση των τελευταίων αυξάνεται κατακόρυφα την περίοδο πριν τα Χριστούγεννα (Νοέμβριο- Δεκέμβριο), ενώ οι συμφωνίες προμήθειας ολοκληρώνονται μέχρι τέλη Αυγούστου.

Τέλος, ζήτηση υπάρχει για εισαγωγές υποτροπικών φρούτων (μάνγκο, λωτοί), καλλιέργειες των οποίων υφίστανται σε κατάλληλες κλιματολογικά περιοχές της Ελλάδας, αν και σε περιορισμένες ποσότητες.

Ταγκαλάκη Έλενα

Πηγή:www.agronews.gr