Βιολογικά καλλυντικά - Τι είναι αλήθεια και τι είναι μύθος;

Συχνά, οι καταναλωτές γίνονται θύματα των ψευδαισθήσεων που γεννά η ελλιπής ενημέρωση και ο φόβος γύρω από το «μαγικό» κόσμο των καλλυντικών και ιδιαιτέρως των βιολογικών. Οι επιλογές που διαθέτουμε δεν είναι μονόδρομος. Αυτό που έχει σημασία είναι να ακολουθείται η -υπό κατάλληλές συνθήκες - επεξεργασία των πρώτων υλών των καλλυντικών και η ορθή αναλογία τους και λιγότερο αν αυτές οι πρώτες ύλες είναι φυτικές ή συνθετικές - χημικώς επεξεργασμένες.

Η αντιμετώπιση του ζητήματος απαιτεί αμοιβαία προσπάθεια. Οι μεν βιομηχανίες των καλλυντικών να μην επιτρέπουν την παραγωγή ύποπτων εισβολέων στο δέρμα μας εν ονόματι του κέρδους, οι δε καταναλωτές να είναι ώριμοι στις επιλογές τους, χωρίς να ενοχοποιούν κάθε χημικό παρασκεύασμα με μια αδικαιολόγητη, πολλές φορές, υστερία.

Το kathimerini.gr μίλησε με τους: α) Βανέσσα Ευαγ. Εξάρχου, δερματολόγος - αφροδισιολόγος, τ. Δ/ντρια του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Hammersmith, Imperial College London, β) Ανθή Νικολοβιέννη, χημικός, γ) Στέφανος Χαλμπές, Υπεύθυνος στον τομέα καλλυντικών του ΕΟΦ, δ). Ελευθερία Γεωργιάδη, από το τμήμα δημοσίων σχέσεων του ΔΗΩ, για την πληρέστερη ενημέρωση σχετικά με τους μύθους και τις αλήθειες γύρω από τον κόσμο των καλλυντικών.

Καλλυντικά από τα σούπερ μάρκετ μέχρι τα φαρμακεία

Καλλυντικό είναι οποιοδήποτε παρασκεύασμα προορίζεται για το δέρμα - ακόμη και για το τριχωτό ή τους βλεννογόνους - με σκοπό να το αρωματίσει ή να το προστατεύσει, να το διατηρήσει σε μια καλή κατάσταση ή να το καθαρίσει. Ως εκ τούτου, η ποικιλία των καλλυντικών είναι διευρυμένη από προϊόντα όπως το σαπούνι, η οδοντόκρεμα, οι κρέμες, τα αρώματα, η ψιμυθίωση - το γνωστό σε όλους μακιγιάζ - και πολλών ακόμα άλλων.

Καλλυντικά που βρίσκουν φιλοξενία από τους φαρμακευτικούς χώρους μέχρι τα ράφια των σούπερ μάρκετ. Μέσα σε όλη αυτήν την πληθώρα ειδών προσωπικής υγιεινής, ο καταναλωτής περιπλέκεται ακόμα περισσότερο από το διαχωρισμό των καλλυντικών σε φυτικά, βιολογικά και χημικά.

- Χημικά ή συνθετικής προέλευσης καλλυντικά:

Σε αυτή την κατηγορία συναντάμε τα πολυπληθέστερα μείγματα συστατικών: ιχθυέλαια, ορυκτά, ζωικά, φυτικά, συνθετικά προϊόντα βιοτεχνολογίας.

-Φυτικά καλλυντικά:

Όλα τους τα συστατικά προέρχονται από φυσικές, μη ζωικές και χημικά ανεπεξέργαστες ουσίες.

-Φυτικής προέλευσης καλλυντικά:

Μερικά ή όλα τα συστατικά τους απαρτίζονται από φυσικές ουσίες. Περιέχουν, ωστόσο, και ποσότητα συνθετικών ουσιών.

-Βιολογικά καλλυντικά:

Πρόκειται για φυτικά καλλυντικά, με τη διαφορά ότι προέρχονται αποκλειστικά από προϊόντα βιολογικής καλλιέργειας.

Η χημεία «σύμμαχος» της φύσης

"Φυτικά συστατικά - λίγο πολύ - περιέχουν τα περισσότερα καλλυντικά», επισημαίνει η δερματολόγος κα Εξάρχου. Ωστόσο, κάποια προϊόντα υφίστανται χημική επεξεργασία, προκειμένου να μην ευαισθητοποιήσουν το δέρμα, με το οποίο θα έρθουν σε επαφή και του προκαλέσουν ανεπιθύμητες αλληλεπιδράσεις.

Επιφυλακτική στάση κρατά όσον αφορά στη δράση της βιταμίνης Ε που προστίθεται σε καλλυντικά - κυρίως βιολογικά - προκειμένου να διατηρηθούν για ένα χρονικό διάστημα μέχρι και τρία χρόνια, όπως υποστηρίζουν οι παρασκευάστριες εταιρείες. «Η βιταμίνη Ε από μόνη της δε διατηρεί ένα καλλυντικό σε καλή κατάσταση για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς κάποιου είδους (χημική) επεξεργασία».

Η λύση, κατά την άποψη της ιατρού, βρίσκεται και στα βιολογικά καλλυντικά αλλά όχι αποκλειστικά σε αυτά. «Η χημεία είναι απαραίτητη στη ζωή μας», δηλώνει κατηγορηματικά.

«Κλειδί» η κατάλληλη συντήρηση

«Ένα βιολογικό καλλυντικό είναι ικανό να αναπτύξει αλλεργιογόνο δράση, παρόλα αυτά μπορεί να θεωρηθεί πιο ασφαλές σε σύγκριση με τα συμβατικά καλλυντικά», κρίνει η χημικός, κα Ανθή Νικολοβιέννη.

Για να διατηρηθεί ένα καλλυντικό, εξηγεί, πρέπει να συντρέχουν οι κατάλληλες συνθήκες συντήρησης του προϊόντος αλλά βέβαια, νωρίτερα πρέπει να έχει προηγηθεί η κατάλληλη συσκευασία του. «Το ζήτημα είναι αφενός να μην οξειδωθούν τα συστατικά τους - που συμβαίνει εύκολα στη βιταμίνη Ε, όταν έρθει σε επαφή με οξυγόνο - και αφετέρου να διατηρήσουν ένα πολύ χαμηλό μικροβιακό φορτίο». Επομένως, πραγματοποιείται -μεταξύ των άλλων - μια κατάσταση τεχνητής γήρανσης για το προϊόν, ώστε να διασφαλιστεί η διάρκεια ζωής του.

Η αγορά ωστόσο των καλλυντικών, συνεχίζει, είναι αχανής και δυσχεραίνει τον έλεγχο του ΕΟΦ, ο οποίος αντιμετωπίζει τον κλάδο των καλλυντικών με την ίδια, ίσως και με μεγαλύτερη αυστηρότητα, από ό,τι τον κλάδο των φαρμάκων.

ΕΟΦ : Υπό το πρίσμα κοινού ελέγχου όλα τα καλλυντικά

Από την πλευρά του, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ) προσδίδει ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα στη διαδικασία έγκρισης και πιστοποίησης καλλυντικών σε σχέση με τα φάρμακα. Δε διατηρεί καμία διαφοροποίηση μεταξύ των βιολογικών, φυτικών και συνθετικών καλλυντικών, σύμφωνα με την ισχύουσα ευρωπαϊκή νομοθεσία περί καλλυντικών.

«Αυτό που ενδιαφέρει εμάς είναι εάν τηρείται η σειρά εκείνων των διαδικασιών που απαιτούνται για την παρασκευή του καλλυντικού. Αν, δηλαδή, οι πρώτες ύλες έχουν ελεγχθεί από επιστημονικές επιτροπές», διευκρινίζει ο υπεύθυνος στον τομέα των καλλυντικών του ΕΟΦ, κ. Στέφανος Χαλμπές.

Υπάρχει ελληνικός φορέας πιστοποίησης βιολογικών καλλυντικών;

Εν τούτοις, καθώς η ζήτηση για τα βιολογικά καλλυντικά γνωρίζει άνθηση και προσελκύει καταναλωτές και από τη χώρα μας, ήταν αναγκαία και αναπόφευκτη η σύσταση ενός φορέα που θα πιστοποιεί τα συγκεκριμένα προϊόντα. Πρόκειται για τον ΔΗΩ - Οργανισμός Ελέγχου και Πιστοποίησης Βιολογικών Προϊόντων. «Είναι ο μοναδικός φορέας πιστοποίησης βιολογικών καλλυντικών, αυτή τη στιγμή, στην Ελλάδα», δήλωσε η κα Γεωργιάδη. Συνεργάζεται και εκπροσωπεί στη χώρα μας την ΙCEA (Ινστιτούτο Ηθικής και Περιβαλλοντικής Πιστοποίησης), έναν από τους μεγαλύτερους οργανισμούς πιστοποίησης βιολογικών καλλυντικών στην Ευρώπη και την Ιταλία.

Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν, κοινά πρότυπα αναφοράς σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο, τα οποία να ορίζουν με ξεκάθαρο και ελέγξιμο τρόπο τα χαρακτηριστικά των λεγόμενων «φυσικών» προϊόντων. Ωστόσο, τα βιολογικά καλλυντικά που πιστοποιούνται από την ICEA οφείλουν να έχουν διττή ιδιότητα. Από τη μία, να προστατεύουν την υγεία του δέρματος και από την άλλη, να προάγουν χαμηλό περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Για το λόγο αυτό, τα πιστοποιημένα προϊόντα της ΔΗΩ - ICEA χαρακτηρίζονται ως βιο-οικολογικά καλλυντικά.

Πηγή:www.kathimerini.gr