Πολίτικη Κουζίνα: Μετράει το μέγεθος ή δε μετράει;

 Φτάνει κάποτε η στιγμή στη ζωή κάθε ενήλικα ανθρώπου που αναπόφευκτα θα δοκιμάσει κάτι γευστικά "εξωτικό". Ένας επιχειρηματίας γεύεται το πρώτο του καλοπληρωμένο, εισαγόμενο χαβιάρι... Μία κοπέλα βγαίνει ραντεβού με το αγόρι της για φαγητό σε μεξικάνικο μαγαζί...

     Ο άνθρωπος τρώει για να ζήσει. Η βιολογία έχει κρίνει τη θρέψη ως μία ζωτική ανάγκη της ανθρώπινης ύπαρξης. Αντικειμενικά, όμως, δεν είναι δα και τόσο απαραίτητο το κάθε υποθετικό "κερασάκι" σε κάθε υποθετική "τούρτα".

     Σαν αντάμωσε η ανθρώπινη δημιουργικότητα τη σκέψη

αυτή, ο τομέας της γαστρονομίας πέρασε μιάμιση αναγέννηση, δύο κουταλιές διαφωτισμό και μία πρέζα βιομηχανική επανάσταση.

     Για κάποιο λόγο που η ανθρωπότητα κρατά κρυφό, η δημιουργικότητα, όμως, αντί να μεγαλουργεί, "μικροδείχνει". Μηχανήματα, οικοδομήματα, κοσμήματα και ανομήματα σε σμίκρυνση συνεχίζουν να μικραίνουν όσο η τεχνολογία γιγαντώνεται. Τα πιάτα μας δεν ήταν εξαίρεση στον κανόνα αυτό.

Ω, ναι, φίλοι μου, ας συζητήσουμε λιγάκι ένα γαστρονομικό ταμπού που διχάζει τους φαγητόφιλους της κουζίνας. Το μέγεθος, λοιπόν, μετράει;

     Όσο πιο "πάνω" ανεβούμε σε κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά στρώματα, θα βρούμε στα διακοσμημένα χέρια των ελίτ ένα πιάτο με κάτι που μοιάζει με τόνο, μοιάζει με χαβιάρι, μοιάζει με φιλέτο, αλλά δεν είναι τίποτα από τα τρία. Είναι πραγματικά μία μπουκιά και ο σεφ το συνιστά ως το "σπέσιαλ" της εβδομάδας. Και κοστίζει περίπου 50 ευρώ το πιάτο! Όποια η γεύση του, όποια η λαχταριστή υφή του, όποιο το κύρος και η προέλευσή του από ανατολίτικες κουζίνες κωμοπόλεων της Ασίας, άραγε αξίζει τα λεφτά του;

        Από την άλλη μεριά, οι σκληροπυρηνικοί καλοφαγάδες θα δηλώσουν αδιάφοροι και έκπληκτοι με την επιπολαιότητα και τη μηδαμινότητα τέτοιων ιδεών. Ένα καλό φαγοπότι, ένα "τσιμπούσι" όπως μαθαίνουμε στα κόμικς του Αστερίξ & Οβελίξ, δε χρειάζεται "κερασάκια", αλλά ολόκληρη την πίτα και το σκύλο λεμονάτο. Ή τουλάχιστον ένα κοτόπουλο βρε αδερφέ...

      Τί επιλέγει ο κοινότατος, αντικειμενικότατος νους; Το οικονομικότερο πιάτο είναι το καταλληλότερο. Κι ευτυχώς για τη μη gourmet κοινότητα, το οικονομικό συνηθίζει να είναι ένα χοντροκομμένο κρεατίσιο γέμισμα για γερά στομάχια και «ανοιχτόμυαλα» στόματα. Ωστόσο, το ερώτημα παραμένει. Γιατί το πιο μικρό να είναι πιο ακριβό;

         Η λεπτομέρεια είναι που κάνει τη διαφορά. Σιγουρότατα θα μπορούσα να μιλήσω για συστατικά και λεπτεπίλεπτες κρέμες και σούπερ μάστερ τοπ σεφ, αλλά θα κοιτάξω λίγο πιο βαθιά. Νομίζω το ζήτημα γίνεται πολιτικό-τερο από όσο νομίζουμε. Η λεπτομέρεια στον τρόπο που είναι δομημένη η κοινωνία μας και ο σχηματισμός της είναι που ξεχωρίζουν τον πιτόγυρο από το φιλέ-μινιόν με σως μαδέρα.

        Ο καπιταλισμός φαίνεται στους ουρανοξύστες και στα «ονόματα», αλλά κρύβεται πολύ καλύτερα στη καθημερινότητά μας ως κοινωνικά μέλη. Το κεφάλαιο φτιάχνει τους κεφαλαίους και τους κεφαλειώδεις. Με τον ίδιο τρόπο, το πιάτο γίνεται ένας καθρέπτης για τον «αφ’ υψηλού» και τον «μπας κλας». Η αφρόκρεμα θέλει την κρέμα της και η λαοθάλασσα σαρδελίτσες παστωμένες. Ακόμα και η κουζίνα έχει την πολιτική της. Είναι απλό και παρατηρήσιμο από κάθε οπτική γωνία.

      Ο άνθρωπος προσαρμόζεται στο περιβάλλον του. Και το περιβάλλον του δεν πάει πίσω. Η κοινωνία αλλάζει, η κουζίνα αλλάζει, η προσβασιμότητα του κοινού και του «απλού» στο παραπάνω περιορίζεται και για να ανέβει κάποιος πάνω, κάποιος άλλος γκρεμοτσακίζεται κάτω. Στην τελική, όμως, είναι χαζοβιόλικο εκ μέρους μας να εναποθέσουμε την κοινωνική ταυτότητά μας σε απλά μαθηματικά, οικονομικά ομόλογα και πανάκριβα πιάτα. Ας καλμάρουμε λιγάκι τον πολιτικό τυφώνα του 21ου αιώνα και ας σύρουμε το φερμουάρ των τσεπών μέχρι να κλείσει. Για πέντε λεπτάκια ας μην νοιαστούμε για το ποσό. Ας πάρουμε μία ακόμα θνητή πνοή και ίσως δούμε ότι το ευρώ δεν ελέγχει το στομάχι. Κι επιτέλους ας φωνάξουμε άφοβα: «Μία πίτα γύρο με απ’ όλα»!

 Ισχνόπουλος Ανέστης

Πηγή:http://www.food-net.org